Türkiye'de Yarma Vadilerin (Boğazların) Denizel Etkilerin İç Kesimlere Geçişindeki Rolüne Bir Örnek: Yeşilırmak Yarma Vadisi

Abstract

Türkiye'nin, özellikle kuzey ve güney bölgelerinde, kıyıya paralel uzanan sıradağları aşarak denizlere ulaşan akarsuların, bu kütleler üzerinde oluşturduğu yarma vadiler oldukça yaygındır. Bu derin yarma vadiler, üzerine barajlar kurmak ve kıyıyla iç kesimler arasında kara ulaşımını sağlamak bakımından büyük önem taşımaktadırlar. Bu çalışmamızda, Yeşilırmak nehrinin Canik Dağlarını aşarken oluşturduğu yarma vadinin iklim koşulları üzerindeki etkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Daha çok, deniz iklimlerinin etkisinin iç kesimlere geçişinde, bu vadilerin rollerinin hangi boyutlarda olduğu açıklanmaya çalışılmıştır.

The common landscape of Turkey, especially in the north and south parts, is the breakthrough valleys occured by the rivers flowing through the chain of mountains which run parallel to the sea. These valleys have great importance for the transportation between the inland and the coast and for the dams to build on them. In this study, it is tried to explain the importance of a breakthrough valley on the Canik mountains occured by the Yeşilırmak on the effect of the climate. It is also tried to determine how these breakthrough valleys let the seaside climate to the inner lands.