MİLLET KÜTÜPHANESİ NUMARA 24/5’TE YER ALAN NAMAZ KONULU RİSALE ÜZERİNDE BİR DİL İNCELEMESİ

Abstract

Türk dili tarihinde önemli bir yere sahip olan Eski Anadolu Türkçesi döneminde telif ve tercüme pek çok eser kaleme alınmıştır. Bu dönemde kaleme alınan eserler genellikle dinî içeriklidir. Kur’ân, hadis, siyer tercümeleri, fıkıh metinleri, kısasü’l-enbiyâlar, tezkiretü’l-evliyâlar gibi çeşitli türlerde eserler kaleme alınmıştır. Bu dinî muhtevalı türlere ilave olarak bir tür teşkil edememiş müstakil bir konuda yazılmış dinî muhtevalı eserler de görülmektedir. Üzerinde çalışılan eser de böyle değerlendirilecek bir metindir. Mensur olarak kaleme alınmış olan eserde namaz konusu ele alınmıştır. Genel olarak namaz kılanların elde edecekleri mükafatlar ile namazı terk edenlerin karşılaşacakları akıbetler eserde ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Konu ele alınırken çeşitli örnekler verilmiş ve bazı kıssalardan da alıntılar yapılmıştır. Ayrıca metnin içinde besmelenin de tefsiri yapılmıştır. Fatih Millet Kütüphanesi 34 Ae Şeriyye 24/5’te yer alan eserin ilk olarak transkripsiyonlu metni oluşturulmuştur. Ardından eserin dizinli sözlüğü hazırlanmıştır. Daha sonra metinden alınan örneklerle eserin gramer özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Oldukça sade bir dille yazılmış olan eser genel olarak Eski Anadolu Türkçesi özellikleri barındırmaktadır. Geç dönemde istinsah edildiği izlenimi veren eserde yer yer Osmanlı Türkçesine geçiş özellikleri de bulunmaktadır.