IMF’NİN DEĞİŞİM SÜRECİ: 2008 FİNANS KRİZİ SONRASI DÖNÜŞÜM VE YENİDEN YAPILANMA*

Abstract

Uluslararası ekonomik işbirliğini kurmak ve güçlendirmek, uluslararası ticareti kolaylaştırarak dengeli büyümeyi gerçekleştirmek ve ödemeler dengesine ait problemleri çözmek amacıyla oluşturulan Uluslararası Para Fonu (IMF)’nun küresel gelişmelere paralel olarak, zaman içinde ülkelerin ekonomik sorunlarını çözümleme adına üstlendiği rol de değişmiştir. Kuruluşunda üye ülkelerde kur istikrarını sağlamak ve daha çok ödemeler dengesi problemlerini çözümleme amaçlı politikalar uygulayan IMF'nin, özellikle Bretton Woods sabit döviz kurları sisteminin sona ermesiyle birlikte, üstlendiği rolünde önemli değişmeler olmuştur. Özellikle 1980 sonrasında iktisadi sorun yaşayan ülkelere yönelik yazmış olduğu istikrar programı reçeteleri ile etkinliğini git gide artıran IMF, küreselleşme sürecine bağlı olarak yaşanan finansal krizlerde kendini kriz yöneticisi olarak görmüştür. Bu çalışmanın amacı; küresel, bölgesel ve ulusal düzeyde değişen iktisadi şartlara bağlı olarak, IMF'nin kuruluşundan bu güne yeniden yapılanma ve dönüşüm ve özellikle 2008 Finans Krizi sonrası gelişmeler ve devamında karşılaşılan Avrupa borç krizi ekseninde IMF’nin politika yapıcısı rolündeki değişimi üzerine bir değerlendirme yapmak, değişimi gerekli kılan küresel gelişmeleri göz önünde bulundurarak IMF'nin yeni rolünün kriz öncesi ve sonrası istikrarsızlıkları önlemedeki işlevini incelemektir. Yapılan çalışmada IMF kuruluşundan bu güne görev tanımlamasında ve görev alanlarında önemli değişimler yaşadığı, istikrar programları şeklinde yürüttüğü bazı politikalara yapılan eleştiriler çerçevesinde ve önemli politika değişikliğine gittiği gözlenmiştir.