GAZETE KÖŞE YAZILARINDA 'DEMOKRASİ' KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORLAR: DERLEM TEMELLİ BİR ELEŞTİREL METAFOR ÇÖZÜMLEMESİ

Abstract

Bu çalışma, bilişsel dilbilim çerçevesi içerisinde 'demokrasi' kavramına ilişkin metaforik kavramsallaşmaları tespit etmeyi ve bu kavrama ait kültürel-bilişsel bir model önerisinde bulunmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın veri tabanını oluşturmak için gazete köşe yazılarından oluşan TS Columns Corpus kullanılmıştır. Derlem içerisinde {demokrasi} kök sözcük olarak taranmış ve çıkan sonuçlardan 1500 örnek rastgele seçilerek çalışmaya dahil edilmiştir. Demokrasi kavramı ile ilişkili metaforların tespiti, yorumlaması ve açıklanmasında Charteris-Black tarafından ileri sürülen Eleştirel Metafor Çözümlemesi temel alınmıştır. Yapılan inceleme sonucu demokrasi kavramı ile ilişkili FİZİKSEL BİR NESNE, MÜCADELE, HEDEF, CANLI BİR VARLIK, KAP, YAPI, MAKİNE ve ARAÇ temel kaynak alanları tespit edilmiş ve bu alanların sayısal dağılımları hesaplanmıştır. En fazla dilsel ögeye sahip ilk dört kaynak alan ve alt alanlarına ait metaforik eşleşmeler çalışmada detaylı bir şekilde incelenmiştir. Çalışmada tespit edilen metaforlar, sosyal ve politik bir olgu olarak demokrasi kavramının Türkçede nasıl kavramsallaştığına ve bu kavramın içeriğinin farklı yönlerine dair bilgi vermektedir. Çalışmanın bulguları, insanların ne tür bir demokrasi ile yönetildiklerine dair algılarının yönlendirilmesinde metaforun işlevlerini ortaya koymaktadır.

This study aims to investigate the metaphoric conceptualizations of the concept 'democracy' within the cognitive linguistic framework, and to propose a cultural-cognitive model related to this concept. TS Columns Corpus that is made up of newspaper articles was employed to construct the database of the study. The lemma {demokrasi} was searched in the corpus, and randomly selected 1500 examples were included in the study. In the identification, interpretation and explanation process of the metaphors Critical Metaphor Analysis proposed by Charteris-Black 34 was employed. The source domains - A PHYSICAL OBJECT, STRUGGLE, TARGET, A LIVING BEING, CONTAINER, CONSTRUCTION, MACHINE and INSTRUMENT - were identified in the analysis, and their quantitative distribution was calculated. The conceptual mappings for the first four source domains with the highest frequency of use were analyzed in detail in the study. The metaphors identified in the study give information on how democracy, as a social and political phenomenon, is conceptualized in Turkish, and on different aspects of the content of this concept. The findings of this study reveal the functions of metaphor in shaping the perceptions of people about what kind of a democracy they are governed with.