Millet Mektepleri ve 1929 Yılı Millet Mektepleri Faaliyetlerinin Basına Yansımaları

Abstract

Öz:1 Kasım 1928 yılında kabul edilen yeni harf inkılabının başarılı olması için Millet Mekteplerinden önce faaliyet gösteren Halk Dershaneleri teşkilatı ve yönetmeliği revize edilerek ve genişletilerek 1 Ocak 1929’da Millet Mektepleri açılmış ve açılış günü Maarif Bayramı olarak kutlanmıştır. Millet Mektepleri teşkilatı daha önce Arap harflerini bilen ve bilmeyenlere yönelik eğitim öğretim sürdürürken 1929 yönetmeliğiyle A ve B dershaneleri şeklinde teşkilatlanmıştır. Bu eğitim kurumlarıyla ilgili 1928-1929 yıllarında iki yönetmelik düzenlenmiştir. Millet Mektepleri teşkilat olarak; Sabit Millet Mektepleri, Gezici Millet Mektepleri, Özel Millet Mektepleri, Köy Yatı Dershaneleri ve Halk Okuma Odaları şeklinde düzenlenmiştir. Bu eğitim kurumlarında daha çok ilkokul öğretmenlerinden yararlanılırken ilk yıllarda halk içinde eğitimli kişilerden de yararlanılmıştır. Bu kurumlar okuma yazma seferberliğini yürütürken bir yandan da Cumhuriyet ideolojisini ve hedeflerini tabana yayıyordu. Millet Mekteplerinin başarısı için Reisi Cumhur Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde tüm millet seferber edilmiştir. Millet Mekteplerinde; Kıraat ve Tahrir Dersi, Hesap ve Ölçüler Dersi, Sağlık Bilgisi Dersi, Yurt Bilgisi Dersi okutulmuştur. Millet Mekteplerinin ilk yıllarındaki başarı durumları sonraki yıllarda istenilen düzeyde gerçekleşmemiştir. Bununla beraber harf inkılabı öncesi duruma göre başarı %100 dür. Millet Mektepleri faaliyetlerinin basında yer alması aslında 1929 yönetmeliğinin getirdiği zorunluluktur. Bu yönetmeliğe göre Millet Mektepleri faaliyetlerinin Millet Mektepleri idare heyetleri tarafından neşriyat yaptırılması gerekli görülmüştür. Millet Mektepleri 1929 yılı faaliyetlerinin basındaki yansımalarına baktığımız zaman; basındaki haberlere göre Millet Mekteplerinin başarısı hedeflenen başarının üstündedir. Bu çalışma; Cumhuriyetin eğitim kurumlarından Millet Mektepleri yapısını ve 1929 yılı Millet Mektepleri faaliyetlerinin basına yansımalarını kapsamaktadır. Araştırma: Döneme ilişkin arşiv kaynakları, gazeteler, tetkik eserler, makaleler ve tezlere dayanmaktadır.