İhtiyari Maliye Politikalarına Karşı Mali Kurallar: Teorik Bir Analiz

Abstract

Hükümetler tarafından ekonomideki konjonktürel dalgalanmaları önlemek ya da bazı ekonomik ve sosyal amaçlara ulaşmak için mali araçların ihtiyari olarak kullanılması 1929 bunalımından sonra yaygın hale gelmiştir. Bu çerçevede, ihtiyari maliye politikaları 1970’li yılların sonlarına kadar yoğun olarak uygulanmıştır. Ancak gerek stagflasyon olgusuna ihtiyari maliye politikalarının cevap verememesi gerekse politika yapıcıların birtakım etkinsiz tutum ve davranışları neticesinde kamu açık ve borçlarının sürdürülemez noktaya gelmesi ihtiyari maliye politikalarını tartışmaya açmıştır. Yaşanan tartışmalar neticesinde mali alanda şeffaflığı ve disiplini geliştirmeye yönelik olarak maliye politikasına belirli sınırlar getiren kurala dayalı mali politikalar ortaya çıkmıştır. Gerek ulusal gerekse uluslar arası düzeyde; borçlanma, bütçe, harcama ve gelirlere ilişkin kuralların önemi 1980’lerden günümüze kadar giderek artmış ve daha fazla ülkede uygulama alanı bulmaya başlamıştır. Çalışmada bahsedilen gelişmeler teorik açıdan incelenmiştir.

In the aftermath of the 1929 global economic crisis, governments began to use discretionary fiscal policy tools to prevent conjunctural economic fluctuations or to achieve economic and social objectives. Such discretionary fiscal policies were frequently implemented until the end of 1970s. Since discretionary fiscal policies were insufficient to solve stagflation, and policy makers lacked effective attitudes and practices, public deficits and debts increased to unsustainable levels, which called these policies into question. As a result, rules and regulations were introduced to enforce transparency and discipline in the fiscal domain and to limit fiscal policy. The significance of regulations on borrowing, budgeting, spending and income has increased since their implementation in the 1980s both domestically and internationally. This study theoretically analyzes these historical developments