Türkiye’de 1992-2020 Tarihleri Arasında “Mutluluk” Başlıklı Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi

Abstract

Bu çalışmanın amacını kökeni Antik çağ’a kadar dayanan “Mutluluk” kavramının, Türkiye’de 1992-2020 yılları arasında hazırlanan tezlere nasıl yansıdığını tespit etmek oluşturmaktadır. Araştırma verilerini, YÖK Tez Veri tabanı üzerinden “Mutluluk” kavramı taraması sonucunda elde edilen lisansüstü tezler oluşturmaktadır. Bu tarama sonucunda 251 tez incelenmiştir. Veriler Maxqda 2020 nitel yazılım programı kullanımıyla içerik analizine tabi tutulmuştur. Veri seti üzerinde yapılan detaylı okumalar sonucunda kodlamaların; tezlerin yılı, türü, üniversite, enstitü ve anabilim dalı dağılımı, örneklem büyüklüğü, örneklem grubu özellikleri ve tezlerdeki mutluluk kavramı olarak 9 ana tema altında yoğunlaştığı görülmüştür. Analiz sonuçlarının dikkat çeken bulgularında, tezlerin en fazla 2019 yılında yazıldığı ilk 10 yılda ise sadece 5 tezin yazılmış olduğudur. Tezlerin çok büyük bir kısmı Yüksek Lisans tezidir (n=218). Mutluluk kavramının ağırlıklı sosyal bilimler enstitüsünde (n=167) yazılan tezlerde ön plana çıktığı, ana bilim dalı noktasında ise Felsefe ve Din Bilimleri (n=48) dalının yoğunlukta olduğu görülmüştür. İşletme bölümünde ise sadece 13 tezin yazıldığı tespit edilmiştir. Konu ile ilgili hemen hemen her üniversitede tez yazıldığı belirlenmiştir. Sonuçlar mutluluk kavramının birçok farklı bakış açılarıyla ele alındığını; özellikle felsefi ve pozitif psikoloji boyutunun ön plana çıktığını göstermektedir. Yerli literatür taraması sonucunda mutluluk kavramının ağırlıklı nicel araştırma yöntemleri ve teorik olarak ele alındığı görülmüştür. Bu noktada bu çalışmada mutluluk kavramı nitel analiz bakış açısıyla ele alınarak; lisansüstü tezlerdeki gelişim seyrinin ortaya koyulması aracılığıyla bu alanda çalışma yapmayı düşünen araştırmacılara yol göstereceği olacağı öngörülmektedir.