5 NUMARALI AMASYA SER'İYYE SİCİLİNDEKİ MÜLK SATIŞLARINA DAİR DEĞERLENDİRME (1643-1645)

Abstract

Yerel tarih araştırmaları açısından mühim bir kaynak olan şer'iyye sicilleri, Osmanlı Devletinde kadıların davalarda aldıkları kararların ve merkezden gelen emirlerin tutulduğu mahkeme kayıtlarını içeren belgelerdir. Delil niteliği taşıyan bu belgeler, Osmanlı Devleti yerel tarihi ve Türk tarihine ışık tutmaktadır. Bu bağlamda şer'iyye sicilleri günümüzde de Osmanlı tarihinin incelenmesini kolaylaştırmıştır. Kaynak haline gelen bu belgelerde iktisadi, idari, siyasi, dini, sosyal ve toplumsal konular işlenmiştir. Şer'iyye sicillerinde senet, vakfiye kayıtları, mukavele, nafaka, vekalet, vesayet, miras davaları, tereke kayıtları, nikah kayıtları, narh kayıtları gibi çeşitli konularda belgeler bulunur. Kadının görev dahilinde olan noterlik vazifesi gereği bütün mülk satış işlemleri de şer'iyye sicillerine kaydedilmektedir. Bu çalışmada, 5 Numaralı Amasya şer'iyye sicilinde yer alan mülk alışverişinin ne şekilde yapıldığı, bu kayıtlarda takip edilen yöntemler ile ilgili örnekler verilerek incelemesi yapılmakta ve değerlendirilmektedir. Bu belgelerin incelenmesi ile 17. yüzyıla ait (1643-1645) mülk satışları ile ilgili hukuki uygulamaların nasıl yapıldığı konusunda bilgi alınmaktadır. Ayrıca Amasya şehrinde yer-mahalle adları, mülk fiyatları, toplumsal ve ekonomik durum hakkında bilgiler de elde edilmektedir.