TÜRKİYE’DE BEDEN EĞİTİMİ VE OYUN DERSİ KAPSAMINDA YAPILAN ÇALIŞMALARIN ANALİZİ

Abstract

Türkiye de Beden Eğitimi ve Oyun dersi ilkokullarda okutulan zorunlu derslerden birisidir. Ülkemizde 2012 yılında 4+4+4 olarak nitelendirilen ve zorunlu 12 yıllık eğitime geçilmesiyle birlikte Beden Eğitimi dersi yerine Oyun ve Fiziki Etkinlikler adıyla programa dahil olan ders 2018 yılında yapılan değişiklikle Beden Eğitimi ve Oyun olarak tekrar isim değişikliğine uğramıştır. Beden Eğitimi ve Oyun Dersi ilkokul ilk üç sınıfta haftada 5, dördüncü sınıfta 2 ders saati zorunlu olarak sınıf öğretmenleri tarafından okutulur. Dersin programının yanı sıra öğretmene yardımcı olarak Fiziksel Etkinlik Kartları ve Oyun Oynuyorum Derleme Kitapçığı da sınıf öğretmenlerine Milli Eğitim Bakanlığı tarafından temin edilmektedir. Bu çalışmanın amacı; Türkiye’de Beden Eğitimi ve Oyun dersi kapsamında yapılan çalışmaların incelenmesidir. Betimsel tarama modelinde yapılmış olan bu araştırma da içerik analizi tekniklerinden kategorisel analiz ve frekans analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma evreni, Türkiye’de Social Science Citation Index (SSCI) ve Emerging Sources Citation Index (ESCI)’de taranan ilkokul beden eğitimi dersine yönelik makalelerin yer aldığı dergiler ve Yüksek Öğretim Kurumu Tez Merkezi’nde erişime açık tezler olarak belirlenmiştir. Araştırmanın örneklemi ise amaçlı örnekleme doğrultusunda belirlenmiş ve 2012-2018 yılları arasında “Eğitim ve Bilim” (EB), “Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi” (KUYEB) ve Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi dergilerinde yer alan makaleler ile ilgili yıllar arasında yazılan Yüksek Öğretim Kurumu Tez Merkezi’nde yer alan ilkokul beden eğitimi dersine yönelik tezlerden oluşmaktadır. Araştırma, belirtilen üç akademik dergi ve YÖK tez merkezinden elektronik olarak ulaşılabilen tezler ile sınırlıdır. Araştırma kapsamında örnekleme alınan dergiler ve tezler incelenerek ilkokul beden eğitimi dersine yönelik 24 (21 Yüksek Lisans, 3 Doktora) tez ve 2 makale belirlenmiştir Araştırma sonuçlarına göre; en fazla çalışma beden eğitimi ana bilim dalında yapılmış ve yüksek lisans tezi şeklindedir. Beden eğitimi anabilim dalında belirlenen yıllar arasında 3 doktora tezi yayınlanmışken sınıf eğitimi anabilim dalında doktora tezine rastlanmamıştır. Araştırma yöntemlerine göre incelendiğinde en fazla çalışmanın (%69) nicel araştırma yaklaşımıyla yapıldığı, çalışmaların %19’u nitel araştırma yaklaşımı ve %12’si karma yaklaşımla gerçekleştirildiği görülmektedir. Araştırma süreçlerinde veri toplamak amacıyla en çok kullanılan araçlar (%65) anket ve ölçeklerdir. Veri toplama amacıyla gözlem ve görüşmeler %23 oranında tercih edilmiştir. Çalışma sonunda çeşitli önerilere yer verilmiştir.