KUŞAK DEĞİŞKENİ AÇISINDAN KIRGIZİSTAN’DAKİ AHISKA TÜRKLERİNDE İKİ DİLLİLİK, DİL SEÇİMİ VE DİL BAĞLILIĞI

Abstract

Baskın dil ve kültürün çevrelediği dil topluluklarında dilin sürdürülmesi ortak bir çaba gerektirir. Dili sürdürme ve kullanmada gösterilen bu çaba dil bağlılığı içinde ele alınır. Kırgızistan’daki Ahıska Türkleri de yaşadıkları sürgünün üzerinden 75 yıl geçmesine rağmen Türkçenin sürdürülmesi ve Türk kimliğinin yaşatılmasında büyük bir kararlılık göstermiştir. Bu araştırmada da Kırgızistan’da yaşayan Ahıska Türklerinin Türkçeye olan dil bağlılıkları kuşak değişkenine göre incelenmiştir. Betimsel tarama modeline göre yapılandırılan araştırma Bişkek ve çevresinde yaşayan 131 Ahıska Türkünün katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Veriler dil biyografisi anketi ve Türkçe dil bağlılığı ölçeği ile toplanmıştır. Veriler 30-60 yaş grubundaki katılımcıların Türkçe yeterlikleri ve Türkçe kullanımlarının 10-29 yaş grubuna göre daha yüksek olduğunu göstermektedir. Ayrıca istatiksel olarak anlamlı bir fark bulunmasa da 30-60 yaş grubunun Türkçe dil bağlılığı puanlarının daha yüksek olduğu görülmektedir. 10-29 yaş grubundaki katılımcılar Türkçenin sürdürülmesi ve kullanılmasında olumlu tutuma sahip olsalar da bunu uygulamaya dönüştürememektedir. Bütün bu sonuçlar üç kuşak modelini doğrular niteliktedir.