İtfaiyelerin Afet ve Acil Durum Yönetimi Açısından Yerinin ve Öneminin Değerlendirilmesi; Samsun Örneği

Abstract

Afet ve acil durumların etkin bir şekilde yönetilebilmesi için birçok paydaşa ihtiyaç vardır. Bu paydaşlardan bir tanesi de belediyelere bağlı olarak görev ifa eden itfaiye teşkilatlarıdır. Kentleşmeyle birlikte itfaiye teşkilatının yapmış olduğu hizmetlerin önemi her geçen gün artmaktadır. Müdahalenin etkin bir şekilde yapılabilmesi ve meydana gelebilecek zararların minimize edilebilmesi için risk yönetimine ihtiyaç vardır. Ülkeler ancak risk yönetimi ile sürdürülebilir kalkınmayı gerçekleştirebilirler. Risk azaltma ve kapasitesi yüksek bir toplum oluşturma konusunda modern afet yönetim sisteminde afetin yaşandığı yerde halka en yakın resmi kurum olarak yerel yönetimlere, özellikle belediyelere bağlı olarak hizmet veren itfaiye teşkilatına büyük görev düşmektedir. Ülkemizdeki itfaiyeciler birçok sorunla karşı karşıyadır. İtfaiye teşkilatlarında merkezi bir birliğin olmaması nedeniyle teşkilatlar arasında birçok konuda farklılıklar ortaya çıkmaktadır. Bunun yanında itfaiyecilik, meslek statüsünde olmadığı için itfaiyeciler birçok haktan mahrum kalmaktadır. Halbuki afet ve acil durumların yönetilmesinde önemli bir konumda olan itfaiye teşkilatlarına gereken değerin verilmediği görülmektedir. Bu çalışma ile itfaiye teşkilatlarının afet ve acil durumlar açısından önemi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda Samsun İtfaiye Dairesi Başkanlığı’nın faaliyetleri ve çalışmaları, itfaiye teşkilatının sorumluluklarına yönelik mevzuat kapsamında afet ve acil durum yönetimi açısından incelenmiştir. Çalışmada öncelikli olarak cumhuriyet dönemi itfaiye hizmetlerinin örgütlenmesine yer verilmiştir. Sonrasında yasal sorumlulukları çerçevesinde Samsun İtfaiye Dairesi Başkanlığının yıllık raporları ve yaptığı çalışmalar afet ve acil durum yönetimi açısından değerlendirilmiştir. Aynı zamanda Samsun İtfaiye Dairesi Başkanlığı’nın ana çözüm ortağı olarak görev aldığı Yangın Hizmet Grubu Operasyon Planı incelenmiştir. Sonuç olarak itfaiye teşkilatlarının sadece müdahale bakımından görevleri bulunmamaktadır, bunun yanında afet ve acil durum yönetim sürecinin iyileştirme aşaması haricinde her aşamasında sorumluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla afet ve acil durumların yönetilmesinde önde gelen kuruluşlardan bir tanesidir.

Many actors are needed to manage disasters and emergencies effectively. One of these actors is the Fire Brigade Organization, which operates under the municipalities. There is a need for risk management in order to be able to intervene effectively and to minimize the damages that may occur. Countries can only realize their sustainable development with risk management. In the modern disaster management system that focuses on reducing risk and creating a society with a high capacity, the fire department, which serves as the closest official institution to the public in the place where the disaster occurred, has a great responsibility.When it comes to fire brigade, a few staff members holding a water tank and a hose in a place similar to a garage come to mind. This study was conducted to change this and similar thinking and to raise awareness. With this study, it has been tried to reveal the works and activities of the Fire Brigade Organization in the management of disasters and emergencies and to show its place and importance. Regulations regarding the responsibilities of the Fire Department are "Regulation on Protection of Buildings from Fire", "Municipality Fire Brigade Regulation" and "Disaster and Emergency Response Services Regulation". The activities and activities of Samsun Fire Brigade Department have been examined in terms of afe and emergency management within the scope of these regulations.In the study, the organization of the republic era fire brigade services has been given priority. Afterwards, the annual reports of Samsun Fire Brigade Department and its works were evaluated in terms of disaster and emergency management within the framework of its legal responsibilities. At the same time, the Fire Service Group Operation Plan, in which Samsun Fire Department is the main solution partner, has been examined. As a result, fire brigades do not only have responsibilities in terms of intervention, but also have responsibilities at every stage of the disaster and emergency management process, except for the improvement phase. Therefore, it is one of the leading organizations in the management of disasters and emergencies.