BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÖĞRETMENLERİNİN MESLEKİ DOYUM VE TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİ

Abstract

Bu araştırmanın amacı bilişim teknolojileri öğretmenlerinin mesleki doyumlarının ve tükenmişlik düzeylerinin nasıl olduğunu, cinsiyet, kıdem açısından değişiklik gösterip göstermediğini incelemek, aralarındaki ilişkiyi saptamak ve mesleki sorunlara yönelik görüşlerini belirlemektir. Araştırma da karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’de farklı illerde özel ve kamuda görev yapmakta olan toplam 200 bilişim teknolojisi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma verileri Kişisel Bilgi Formu, Mesleki Doyum Ölçeği ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Analiz edilmiş ve şu sonuçlara erişilmiştir; BT öğretmenlerinin mesleki doyumları ve duygusal tükenmişlikleri orta düzeyde olup duyarsızlaşmalarının düşük düzeyde olduğu bulunmuştur. Cinsiyet faktörü yönünden Erkek BT öğretmenleri kadın BT öğretmenlerine göre daha fazla gelişim isteği duyarken aynı zamanda daha fazla duyarsızlaştıkları sonucuna ulaşılmıştır. Mesleki kıdem arttıkça mesleki doyum düzeyinin düştüğü, duygusal tükenmişlik düzeyinin ise arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Niteliklere uygunluk ve gelişme isteği ile duygusal tükenmişlik ve duyarsızlaşma arasında negatif, kişisel başarı arasında pozitif bir ilişki olduğu bulunmuştur. BT öğretmenlerinin karşı karşıya geldikleri sorunlar BT öğretmenlerinde mesleklerine karşı soğuma, bıkkınlık gibi duygular meydana getirmektedir. BT öğretmenleri öğrencilerinden zamanla soğumaktadır. Kamu ve özel okullarda çalışan BT öğretmenlerinin mesleki sorunlara ilişkin görüşleri farklılaşmamaktadır. BT öğretmenlerinin tükenmişlik yaşamalarına sebep olan deneyimlerinin başında öğrencilerin derse olan ilgisizliği gelmektedir. Önemli bir diğer sebepte yönetici, veli ve diğer branş öğretmenlerinin dersi önemsiz görmesidir.