ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVRİMİÇİ MAHREMİYET FARKINDALIKLARININ BELİRLİ ETKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Abstract

İnternetin yaygınlaşması ve yaşamın bir parçası haline gelmesiyle sürekli çevrimiçi ulaşılabilir olma durumu mahremiyet problemini oluşturmaktadır. Çevrimiçi mahremiyet kavramı internete bilgi toplamak, görüş bildirmek ve eğlence gibi amaçlarla bağlanan kişilerin bu süreçte bilgilerinin korunması için alınabilecek tedbirler olarak ifade edilebilir. Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin çevrimiçi mahremiyet farkındalıklarının bireysel ve müdahale faktörleri açısından incelenmesidir. Araştırma yöntemini nedensel-karşılaştırmalı desen oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunun oluşturulmasında uygun örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’de iki devlet üniversitesinden farklı bölümlerde öğrenim görmekte olan 552 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verileri, demografik bilgi formunun yanı sıra Çevrimiçi Mahremiyet Farkındalığı, Dijital Okuryazarlık ve Sanal Ortam Kişiler Arası Güven ölçekleri ile toplanmıştır. Bu çerçevede toplanan veriler üzerinde; betimsel analizler, t-testi, anova, korelasyon ve regresyon analizleri kullanılarak incelenmiştir. Araştırma sonucuna göre; üniversite öğrencilerinin çevrimiçi mahremiyet farkındalıkları, dijital okuryazarlık düzeyleri ve sanal ortam kişiler arası güven düzeylerinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Üniversite öğrencilerinin çevrimiçi mahremiyet farkındalıklarının, cinsiyet ve eğitim gördükleri bölümün bilişimle ilgili olup olmaması açısından farklılaşmadığı görülmüştür. Bununla birlikte çevrimiçi mahremiyet farkındalığı ile dijital okuryazarlık, sanal ortam kişiler arası güven, yaş, internet kullanım yılı ve mobil cihaz kullanım yılı arasında pozitif ve anlamlı ilişkiler olduğu; çevrimiçi mahremiyet farkındalığı ile sosyal medya kullanım yılı arasında anlamlı bir ilişki olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan regresyon analizine göre ise çevrimiçi mahremiyet farkındalığını yordayan tek değişkenin dijital okuryazarlık olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda ulaşılan bulgular ilgili alanyazına göre tartışılmıştır.

The desire to be continuously available online has caused the problem of online privacy as a result of the widespread use of the internet and its common integration into the daily life. Online privacy could be stated as precautions to protect the information of the people who connect the internet for such aims as information search, expression of opinions, and entertainment. The purpose of this study is to investigate online privacy awareness of the university students in terms of certain factors. The causal-comparative research design was employed for this aim. Convenience sampling strategy was used to select the participants. The participants are 552 university students enrolled in diverse programs at two public universities in Turkey. The data were collected through online privacy awareness scale, digital literacy scale, and virtual interpersonal trust scale. The data were analyzed through descriptive statistics, independent samples t-test, analysis of variance, Pearson’s correlation and regression analyses. The findings indicated that the university students’ scores were high in terms of online privacy awareness, digital literacy, and virtual interpersonal trust. The findings also showed that no difference was observed in terms of gender and whether their departments are related with information technology or not. In addition, the significant positive correlations were observed among online privacy awareness, digital literacy, virtual interpersonal trust, age, duration of the internet usage, and mobile device usage. However, the regression analysis revealed that digital literacy is the only factor significantly predicting online privacy awareness. The obtained findings were discussed based on the related literature.