NEVA YAHUD SEDA-YI ERMENİYAN GAZETESİ KONUSUNDA NOTLAR

Abstract

Geleneksel dünyadan modern dünyaya geçişte önemli bir role sahip olan basın, Osmanlı Devleti içindeki Türklerden önce azınlıklar arasında uygulama alanı buldu. İkinci Meşrutiyet’in ilanı ise ülke genelinde gerek nicelik ve gerekse nitelik olarak basın patlamasına yol açtı. 1909 yılından itibaren en parlak günlerini yaşamaya başlayan Ermeni basını içinde özel bir yeri olan gazetelerden biri Neva yahud Seda-yı Ermeniyan gazetesidir. Osmanlılık düşüncesine inanan bir Ermeni olan Mihran Apigyan veya gazetedeki kullandığı ismi ile Mihran Mihri tarafından çıkarılmıştır. Neva gazetesinin temel özelliği ise, Ermenilerinin tezlerini, Osmanlılara Osmanlıların kullandığı Arap harfleriyle anlatmasıdır. Bu makalede bugüne değin iki sayısı olan Neva yahud Seda-yı Ermeniyan adlı gazetenin ilk 14 sayısı bir bütün olarak ele alınacaktır (Koleksiyonda 13. sayı eksik). Neva gazetesi sayfaları aracılığıyla bir Osmanlı Ermenisinin kaleminden Osmanlı Devleti’ne ve Osmanlı Devleti içindeki Ermenilere mesaj verme –hem uyarıcı hem savunucu-çabası ortaya konacaktır.

The press, which has an important role in the transition from the traditional world to the modern world, found its application area among the minorities before the Turks in the Ottoman Empire. The declaration of the Second Constitutional Monarchy caused a press explosion both in quantity and quality throughout the country. Neva yahud Seda-yı Ermeniyan is one of the newspapers that has a special place in the Armenian press, which has started to experience its brightest days since 1909. The most basic feature of Neva newspaper, which was published by Mihran Apigyan, an Armenian who believes in Ottoman thought, or Mihran Mihri, as he used it in the newspaper, is that it tells the Armenian theses to the Ottomans in Ottoman letters. In this article, the first 14 issues of the newspaper Neva yahud Seda-yı Armenianyan, which had two issues so far, will be discussed as a whole (13th issue is missing in the collection).Through the pages of the Neva newspaper, the effort of an Ottoman Armenian to give a message to the Ottoman State and to the Armenians in the Ottoman State -both a stimulant and a defender-will be revealed.