Seçilmiş Güven Endeksleri ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Asimetrik İlişkiler: Türkiye Ekonomisi İçin Bir İnceleme

Abstract

Makro ekonomik istikrarı etkileyen reel faktörlerin yanısıra, iktisadi aktörlerin ekonomiye dair, beklentileri, korkuları, kaygı ve endişelerinin yatırım ve tüketim kararlarında önemli bir etki faktörü olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Günümüz dünyasında ekonomide güven faktörü, üretim, büyüme, hisse senedi getirileri, borsa, kur gibi iktisadi değişkenleri etkilemektedir. Bu çalışmanın amacı, ekonomide güveni temsil ettiği düşünülen ekonomik güven endeksi, CBOE volatilite endeksi, kredi risk primi göstergesi olan CDS primi ile ekonomik büyüme arasındaki asimetrik ilişkileri ortaya koymaktır. Bu amaçla Doğrusal Olmayan Sınır Testi yaklaşımı (NARDL) ile Türkiye ekonomisine ait 2011-2023 dönemi aylık verilerden faydalanılarak, söz konusu değişkenler arasındaki asimetrik ilişkiler ortaya konmaya çalışılmıştır. Böylece ekonomideki güvenin pozitif ve negatif “Kısmi Ayrıştırma Toplamları” aracılığı ile kısa ve uzun dönem için asimetrik etkileri eşanlı olarak tahmin edilebilmektedir. Analiz sonucu bulgular; büyüme üzerinde Ekonomik Güven Endeksi (lnEGE) ve Volatility Korku Endeksi (lnCBOE) değişkenlerinin istatistiki olarak anlamlı etkiye sahip olduğu, diğer değişken CDS (lnCDS) risk priminin uzun dönemdeki etkisinin anlamsız olduğu yönündedir.