Peyami Safa’nın Süngülerin Gölgesinde Romanı Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Peyami Safa’nın ilk dönem romanlarından olan Süngülerin Gölgesinde, 1340 (1924) yılında Resimli Gazete’de tefrika edilir ve 1342’de (1926) de kitap olarak yayımlanır. Günümüzde Latin harflerine aktarılmamış olan roman, bir zabitin öldü sandığı tabur kumandanının eşiyle yaşadığı yasak aşk üzerine kurgulanır. Tabur kumandanı vatan aşkıyla dolu bir askerdir ve onun hayatta olması bu aşkın önündeki en büyük engeldir. Milli Mücadele dönemidir ve genç zabit, aşkı ile vicdanı ve vatanî sorumluluğu arasında yaşadığı çatışmayla ayrılık kararı alarak cepheye gider. Öte taraftan cephe gerisinde uzun yıllar savaşlar dolayısıyla eşinden ayrı kalan bir kadın ve babasını bile hatırlamayan bir çocuk vardır. Bu kadın ve çocuk, yılların verdiği yalnızlıkla aile saadetine özlem duymaktadır. Cephe ve cephe gerisindeki hayatın anlatıldığı romanda vatan aşkının büyüklüğü ile aile saadetine duyulan özlem vurgulanır. Bir milletin kurtuluş hikâyesi ile bir aşk hikâyesinin geleceği, süngülerin gölgesinde verilen mücadelenin akıbetine bağlıdır. Neticede Sakarya Muharebesi’yle vatan toprağı Yunandan temizlenir, vatan aşkıyla kahramanca savaşan kumandanın şehit olmasıyla da aşk hikâyesi evlilikle sonuçlanır. Bu çalışmada Peyami Safa’nın ilk dönem romanlarından olan Süngülerin Gölgesinde romanı üzerine bir inceleme yapılacaktır. Romanın önce yapısal unsurları belirlenecek ardından izleksel kurgusu üzerinde durulacaktır.