Tatlandırıcı gıda katkı maddeleri olan laktitol ve mannitol'ün genotoksik etkilerinin belirlenmesi

Abstract

Dünyada beslenme alışkanlıklarının da değişmesi ile hazır gıda tüketiminde artış yaşanmıştır. Bu artışla beraber gıdalarda kullanılan katkı maddeleri kullanımı da artmıştır. Gıda katkı maddelerinin güvenle kullanılabilecek miktarlarının belirlenmesi uzun yıllardır araştırma konusu olmuştur. Çünkü söz konusu kimyasalların sağlığa olası etkileri tartışma konusu olmaya devam etmektedir. Bu çalışmada tatlandırıcı olarak kullanılan Mannitol ve Laktitol'ün in vitro genotoksik etkileri, insan periferal lenfosit hücrelerinde kromozom anormallikleri (KA) ve mikronükleus (MN) testleri ile değerlendirilmiştir. Ayrıca bu tatlandırıcı maddelerin mitotik indeks (Mİ) ve nükleer bölünme indeksi (NBİ) üzerine etkileri de incelenmiştir. Mannitol için 500, 1000, 2000, 4000 ve 8000 μg/mL'lik, laktitol için 250,500,1000,2000ve 4000 μg/mL'lik konsantrasyonlar kullanılmıştır. Uygulanan testlerde iki farklı katkı maddesininde tüm konsantrasyon ve sürelerde hücre başına düşen kromozomal anormallik frekansını ve anormal hücre yüzdesini etkilemediği, mikronükleus frekansında ve nükleer bölünme indeksi değerlerinde kontrole göre önemli bir değişikliğe sebep olmadığı gözlenmiştir. Mitotik indeks değerlerinde ise Mannitol'ün 24 ve 48 saatlik uygulamalarında 2000, 4000 ve 8000 µg/mL 'lik konsantrasyonlarında, Laktitol'ün 500, 1000, 2000 ve 4000 μg/mL'lik konsantrasyonlarında kontrole oranla anlamlı düşüş gözlenmiştir. Sonuçta Mannitol ve Laktitolün in vitro insan lenfositlerinde kullanılan konsantrasyonlarda önemli bir genotoksik etkiye sahip olmadığı gözlenmiştir.

There has been an increase in the consumption of ready-made foodwith the change in dietary habits in the world. The use of additives in foods was also increasedwith this situation Determining the amounts of food additives that can be used safely has been the subject of research for many years. Because the possible effects of these chemicals on health continue to be a matter of discussion. In this study, the in vitro genotoxic effects of Mannitol and Lactitol used as sweeteners were evaluated in human peripheral lymphocytes by chromosomal abnormalities (CA) and micronucleus (MN) assays. In addition, the effects of these sweeteners on the mitotic index (MI) and nuclear division index (NBI) were also investigated. Concentrations of 500, 1000, 2000, 4000 and 8000 μg/mL were used for mannitol and 250, 500, 1000, 2000 and 4000 μg/mL for lactitol. In the assaysapplied, it was observed that the two different additivesdid not affect the chromosomal abnormality frequency per cell and the percentage of abnormal cells at all concentrations and treatments, did not cause a significant change in the micronucleus frequency and nuclear division index values compared to the control. In the mitotic index values, a significant decrease was observed at the concentrations of 2000, 4000 and 8000 µg/mL of Mannitol and 500, 1000, 2000 and 4000 µg/mL of Lactitol in 24 and 48h treatments, compared to the control. As a result, it was observed that mannitol and lactitol did not have a significant genotoxic effect at the concentrations used in human lymphocytes in vitro.