Analjezik ilaç etken maddeleri olan piroksikam ve tenoksikam'ın genotoksik etkilerinin araştırılması

Abstract

Analjezikler dünyada en yaygın kullanılan ilaç gruplarından biridir. Yapılan araştırmalarda, bazı analjezik ilaçların genotoksik ve karsinojenik etkileri tespit edildiğinden beri söz konusu etkilerini inceleyen çalışmalar artmıştır. Bu çalışmada analjezik ilaç etken maddeleri olan Tenoksikam'ın ve Piroksikam'ın genotoksik etkileri in-vitro insan periferal lenfositlerinde kromozomal anormallik (KA) ve mikronükleus (MN) testleri ile incelenmiştir. Ek olarak mitotik indeks (Mİ) ve nükleer bölünme indeksi (NBİ) değerleri de belirlenmiştir. Sonuçlar Z testi ile incelenmiştir. Kontrol konsantrasyonlarına kıyasla önemli değişiklik gösteren uygulama grupları için konsantrasyon-etki ilişkisini belirlemek amacıyla SPSS versiyon 25.0 bilgisayar programı ile regresyon analizi yapılmıştır. Sonuçta Piroksikam muamelesinin hem 24 hem de 48 saatlik KA uygulamalarında kontrole göre herhangi bir konsantrasyonda anlamlılık gözlenmemiştir. MN testi incelendiğinde 48 saatlik maruziyetin 0,94 (p<0,01); 1,88 (p<0,01) ve 3,75 µg/mL (p<0,001) konsantrasyonlarda kontrole göre anlamlı artış gözlenmiştir (r=0,96). Mitotik indeks (Mİ) 24 ve 48 saatlik uygulamalarında 1,88 ve 3,75 µg/mL konsantrasyonlarda hem kontrole (sırasıyla p<0,01, p<0,001) hem de çözücü kontrole (sırasıyla p<0,05, p<0,001) göre anlamlı oranda düşmüştür. Bu düşüşler konsantrasyona bağlı değildir (24 saat için r=-0,14, 48 saat için r=-0,24). Tenoksikam'ın 24 saatlik KA uygulamasının kontrole göre en yüksek konsantrasyonda (10 μg/mL) (p<0,05)istatistiksel olarak arttığı görülmektedir (r=0,80). Buna karşın 48 saatlik KA uygulamasında herhangi bir toksik etki gözlenmemiştir. MN testi 48 saatlik maruziyetin en yüksek konsantrasyon olan 10 µg/mL (p<0,01) hariç herhangi bir konsantrasyonda toksik bir etki oluşturmadığı sonucuna varılmıştır (r=0,95). Mitotik indeks (Mİ) 1,25; 2,5; 5 ve 10 μg/mL konsantrasyonlarında anlamlı düşüş göstermiştir (Sırasıyla p<0,05, p<0,01, p<0,01, p<0,001). Bu düşüşler konsantrasyona bağlı değildir (24 saat için r=-0,31, 48 saat için r=-0,42). Nükleer bölünme indeksi (NBİ) sonuçları her iki etken madde için de değişmemiştir. Sonuçta, her iki etken maddenin de sadece yüksek konsantrasyonlarda genotoksik etki gösterebileceği tespit edilmiştir. Bu tez çalışması hem Pİroksikam hem de Tenoksikam için daha önce in vitro insan periferal lenfositlerinde çalışma bulunmaması nedeniyle öncü niteliğindedir. Bu sonuçların farklı hücre grupları ve in vivo testlerle desteklenmesi gerekmektedir.

Analgesics are one of the most widely used groups of drugs in the world. Since the genotoxic and carcinogenic effects of some analgesic drugs have been identified, studies examining these effects have increased. In this study, the genotoxic effects of the analgesic drug active ingredients Tenoxicam and Piroxicam were examined by chromosomal aberration (CA) and micronucleus (MN) assays in human peripheral lymphocytes in vitro. In addition, mitotic index (MI) and nuclear division index (NDI) values were also determined. The results were examined by Z test. Regression analysis was performed with SPSS version 25.0 computer program to determine the concentration-effect relationship for application groups with significant variation compared to control concentrations. As a result, no significance was observed at any concentration of Piroxicam treatment compared to control in both 24- and 48-hour PA exposures. When the MN test was examined, the 48-hour exposure was 0,94 (p<0,01); concentrations of 1,88 (p<0,01) and 3,75 μg/mL (p<0,001) were significantly increased compared to the control (r=0,96). The mitotic index (MI) at concentrations of 1,88 and 3,75 μg/mL at 24 and 48 hours was significantly reduced compared to both the control (p<0,01, p<0,001) and solvent control (p<0,05, p<0,001, respectively). These decreases are not dependent on concentration (r=-0,14 for 24 hours, r=-0,24 for 48 hours). It was seen that the 24 hour treatment of Tenoxicam statistically increased at the highest concentration (10 μg/mL) (p<0.05) compared to the control (r=0,80). However, no toxic effects were observed in 48 hour CA treatment. The MN test concluded that 48-hour exposure did not produce a toxic effect at any concentration other than the highest concentration of 10 μg/mL (p<0,01) (r=0,95). Mitotic index (MI) showed significant decreases at concentrations of 1,25; 2,5; 5 and 10 μg/mL (p<0,05, p<0,01, p<0,01, p<0,001, respectively). These decreases are not dependent on concentration (r=-0,31 for 24 hours, r=-0,42 for 48 hours). Nuclear division index (NDI) results were unchanged for either active substance. As a result, it was found that both active substances can show genotoxic effects only at high concentrations. This work is pioneering for both Piroxicam and Tenoxicam, resulting from the lack of previous studies on human peripheral lymphocytes in vitro. These results need to be supported by different cell groups and in vivo tests.