Buhârî'nin El-Câmiü's-Sahîh'i ve Nesâî'nin El-Müctebâ'sı özelinde özel borç ilişkilerine dair rivâyetlere bütüncül bakış

Abstract

Hz. Peygamber döneminde hadisler çoğunlukla hıfz yoluyla korunmuş, daha sonra kitabet dönemine geçilmiştir. Ömer b. Abdilazîz'in (öl. 101/179) önderliğinde resmi tedvin evresi ve hadislerin toplanması başlamış, hicrî 3. asır itibariyle rivâyetlerin konularına göre sınıflandırıldığı tasnif dönemine geçilmiştir. Bu dönemde musanniflerin şartlarına göre hadis rivâyetleri eserlere alınmış ve hadis müellifleri belirlemiş olduğu konu başlığına uygun şekilde hadisleri kaydetmiş, ancak bu metot hadislerdeki bütünlüğü sekteye uğratmıştır. İhtisâr, takti', manen rivâyet ve râvîlerin tasarrufları gibi nedenlerden ötürü metinler bütünlükten uzaklaşmıştır. Bu çalışma hadisleri bir bütünlük içerisinde görmek ve metin analizi yapmak üzere Kütüb-i Sitte içerisinde en güvenilir eser kabul edilen Sahîh-i Buhârî ile en az cerh edilmiş râvîsi bulunan Sünen-i Nesâî isimli eserlerin ihtivâ ettiği olay içerikli rivâyetlerden oluşmaktadır. Yine bu iki kaynak içerisinde özel borç ilişkileri kapsamına giren metinler Buhârî'nin kitabı üzerinden ele alınarak Nesâî'nin eserine mukayese edilmiş ve metinlerdeki boşluklar ikmal edilerek bütüncül bir yaklaşım ortaya konulmaya çalışılmıştır. Nihai olarak Hz. Peygamber'in nerede, ne zaman, kimlerle ve ne şekilde bir iletişimi olduğu tespit edilerek rivâyetlerin tüm tarikleri bir araya getirilmiş ve yeni bir metin inşası gerçekleştirilmiştir.

God Almighty sent prophets from among people to explain His religion to people. The life that the prophets lived has become a model not only in the religious sense, but in every field. Based on this, Muslims Hz. They wrote many works about the Prophet's life. The most important among these are the studies carried out in the field of hadith/sunnah. Bukhari's al-Câmiu's-Sahîh, which is considered the most authentic work after the Holy Quran, and Nasai's al-Mujtaba, which has a progressive attitude in terms of accepting hadith, are two of the most important works in question. In his related work, Bukhari mentions Hz. He discussed every issue regarding the life of the Prophet and listed them under the headings of chapters and chapters. Nasai, on the other hand, gained fame as al-Mujtaba and stood out as the book with the least weak hadiths and narrated narrators among the Sunans. For this reason, there were even those who considered al-Mücteba to be third in the book of books after Sahîhayn. In this context, by making a comparative study on these two works, which are the first and last books of the book chronologically, the narrations will be examined with a "holistic approach" in terms of event, object, group, time and place, and the hadiths in both books will be examined one by one in terms of the specified criteria. will be discussed and examined and the research results will be presented in a model way.