Liselere Geçiş Sistemi (LGS) matematik soruları ile 8. sınıf matematik ders kitabı ünite değerlendirme sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, Liselere Geçiş Sistemi (LGS) sınavının 2018 - 2022 yılları arasında çıkmış tüm matematik soruları ile Milli Eğitim Bakanlığı tarafından okutulması önerilen 8. sınıf matematik ders kitabının tüm ünite sonu değerlendirme sorularının, Yenilenmiş Bloom Taksonomisi (YBT) açısından bilişsel süreç ve bilgi boyutlarına göre incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analiz yöntemi kullanılarak veriler elde edilmiştir. Verilerin toplanması ve analiz edilmesinde, Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokullarında okutulan 8. sınıf matematik ders kitabının ünite sonlarında yer alan toplam 207 adet değerlendirme sorusu ile LGS sınavında çıkmış toplam 100 adet matematik sorusundan yararlanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda LGS soruları ile sekizinci sınıf matematik ders kitabının ünite değerlendirme soruları, bilgi ve bilişsel süreç boyutlarında ayrı ayrı değerlendirilerek soruların YBT'ye göre frekans ve yüzde dağılımına bakılmıştır. Veriler analiz edilirken iki alan uzmanının görüşleri alınmıştır. LGS sınavı matematik soruları; YBT'nin bilişsel süreç boyutuyla değerlendirildiğinde soruların çoğunlukla üst düzey bilişsel basamaklara ait olduğu, bilgi boyutuyla değerlendirildiğinde ise soruların çoğunluğunun işlemsel basamakta yer aldığı bulgularına ulaşılmıştır. Sekizinci sınıf matematik ders kitabının ünite değerlendirme sorularının bilişsel olarak daha çok alt bilişsel basamaklarda yığılma gösterdiği ve bilgi boyutunda ise soruların çoğunluğunun işlemsel basamakta olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bulgular incelendiğinde hem matematik ders kitabındaki ünite değerlendirme sorularının, hem de LGS sorularının YBT açısından homojen olarak dağılmadığı ve soru düzeylerinin yetersiz kaldığı tespit edilmiştir. LGS ve ünite değerlendirme sorularında yer alan matematik sorularının YBT açısından dengeli dağılım gösterecek şekilde soruların hazırlanması önerilmektedir. Ayrıca ders kitabında yer alan ünite değerlendirme sorularının, YBT'nin üst bilişsel basamaklarına göre soru sayısının artırılarak sorulması tavsiye edilmektedir.

In this research it is aimed to examine all mathematics questions of the High School Transition System (LGS) exam between 2018 and 2022 and all end-of-unit evaluation questions of the 8th grade mathematics textbook recommended to be read by the Ministry of National Education according to cognitive process and knowledge dimensions in terms of Revised Bloom's Taxonomy (RBT). In the study, data were obtained by using document analysis method, which is one of the qualitative research methods. In the collection and analysis of the data, a total of 207 evaluation questions at the end of the unit of the 8th grade mathematics textbook taught in Secondary and Imam Hatip Secondary Schools and a total of 100 mathematics questions in the LGS exam were used. As a result of the analysis of the data, LGS questions and unit evaluation questions of the eighth grade mathematics textbook were evaluated separately in the dimensions of information and cognitive process and the frequency and percentage distribution of the questions according to RBT were examined. While analyzing the data, the opinions of two field experts were taken. LGS exam mathematics questions; when evaluated with the cognitive process dimension of RBT, it was found that the questions mostly belonged to the high-level cognitive steps, and when evaluated with the information dimension, the majority of the questions were located in the procedural step. It was concluded that the unit evaluation questions of the eighth grade mathematics textbook were cognitively stacked in the lower cognitive steps and in the information dimension, the majority of the questions were in the procedural step. When the findings were examined, it was determined that both the unit evaluation questions in the mathematics textbook and the LGS questions were not homogeneously distributed in terms of RBT and the question levels were insufficient. It is recommended to prepare the mathematics questions in the LGS and unit evaluation questions in such a way that they have a balanced distribution in terms of RBT. In addition, it is recommended that the unit evaluation questions in the textbook should be asked by increasing the number of questions according to the upper cognitive steps of the RBT.