Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine yönelik tutumları ve yeterlilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine yönelik tutumları ve yeterliliklerini farklı değişkenlere göre inceleyerek, kaynaştırma eğitimine yönelik tutumları ve yeterlilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı bu araştırmada; araştırmanın evrenini 2023-2024 eğitim öğretim yılında Sivas ilinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda görev yapan beden eğitimi öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise basit rastgele örnekleme yöntemi ile belirlenen 319 (Kadın=87, Erkek=232) beden eğitimi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma veri toplamak amacıyla üç bölümden oluşan araştırma formu kullanılmıştır. Araştırma formunun ilk bölümünde araştırmacı tarafından hazırlanan ve beden eğitimi öğretmenlerinin sosyodemografik bilgilerini içeren sorular yer alırken, ikinci bölümünde kaynaştırma eğitimi süreci yürüten öğretmenlerin kaynaştırma eğitimine yönelik tutumlarını belirleyebilmek amacıyla Laçin ve Taşlıbeyaz (2020) tarafından geliştirilen Kaynaştırma Eğitimi Tutum Ölçeği (KETÖÇ), üçüncü bölümünde ise kaynaştırma eğitiminde öğretmen yeterliliklerini belirlemek amacı ile Sharma, Loreman ve Forlin (2011) tarafından geliştirilen ve Bayar (2015) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan Kaynaştırma Uygulamalarında Öğretmen Yeterliği Ölçeği (KUÖYÖ) yer almaktadır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde SPSS 22 paket programı kullanılmıştır. Veri analizinden önce verilerin dağılım normalliği incelemek için Kolmogorov-Smirnova ve Shapiro Wilks testleri uygulanmış verilerin normal dağılımdan geldiği görülmüştür. Bu nedenle verilerin analizinde parametrik testlerden bağımsız gruplar T-Testi, tek yönlü varyans analizi, ölçek puanları arasındaki ilişkinin belirlenebilmesi için Pearson korelasyon testi ve ölçek puanları arasındaki etkinin belirlenebilmesi için basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre beden eğitimi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine yönelik tutumlarında cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, kadro türü, görev yapılan okul türü, görev süresi, kaynaştırma öğrencisi olma, kaynaştırma eğitimine yönelik eğitim almış olma durumu, değişkenleri anlamlı farklılığa neden olmazken, kaynaştırma eğitimine yönelik bilimsel araştırmalarda yer alma durumu, kaynaştırma eğitimi alan yakını olma durumu, kaynaştırma eğitimine yönelik eğitim alma isteği, kaynaştırma eğitimine yönelik eğitim alınan yer değişkenleri anlamlı farklılığa neden olmaktadır. Beden eğitimi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine yönelik yeterliliklerinde cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, kadro türü, görev yapılan okul türü, görev süresi, kaynaştırma eğitimine yönelik bilimsel araştırmalarda yer alma durumu, kaynaştırma öğrencisi olma, kaynaştırma eğitimi alan yakını olma, kaynaştırma eğitimine yönelik eğitim alma isteği, kaynaştırma eğitimine yönelik eğitim alınan yer değişkenleri anlamlı farklılığa neden olmazken, kaynaştırma eğitimine yönelik eğitim almış olma durumu değişkeni anlamlı farklılığa neden olmaktadır. Öğretmenlerin kaynaştırma eğitimine yönelik tutum ve yeterlikleri arasında pozitif yönlü ve orta düzey bir ilişki tespit edilirken; kaynaştırma eğitimi yeterliliklerini, kaynaştırma eğitimine yönelik tutumlarının anlamlı şekilde yordadığı sonucuna ulaşılmıştır.

The aim of this research is to examine the attitudes and competencies of physical education and sports teachers towards inclusive education based on various variables, and to investigate the relationship between their attitudes and competencies towards inclusive education. In this research, which uses the correlational survey model, one of the quantitative research methods, the population consists of physical education teachers working in schools affiliated with the Ministry of National Education in Sivas province during the 2023-2024 academic year. The sample of the research consists of 319 (Female=87, Male=232) physical education teachers determined by the simple random sampling method. A research form consisting of three sections was used to collect data for the study. In the first section of the research form, prepared by the researcher, there are questions containing the sociodemographic information of the physical education teachers, while the second section includes the Attitudes Towards Inclusive Education Scale (ATIES) developed by Laçin and Taşlıbeyaz (2020) to determine the attitudes of teachers who conduct the inclusive education process towards inclusive education. In the third section, the Teacher Competence in Inclusive Practices Scale (TCIPS), developed by Sharma, Loreman, and Forlin (2011) and adapted into Turkish by Bayar (2015), was used to determine the competencies of teachers in inclusive education. The data obtained from the research were analyzed using the SPSS 22 package program. Before data analysis, Kolmogorov-Smirnov and Shapiro-Wilk tests were applied to examine the normality of data distribution, and it was found that the data were normally distributed. Therefore, independent groups T-Test, one-way variance analysis, Pearson correlation test to determine the relationship between scale scores, and simple linear regression analysis to determine the effect between scale scores were used in the analysis of the data. According to the results of the research, variables such as gender, age, marital status, educational status, type of staff, type of school where the teacher works, duration of employment, being an inclusive student, and having received education on inclusive education did not cause a significant difference in the attitudes of physical education teachers towards inclusive education. However, variables such as participation in scientific research on inclusive education, having a relative receiving inclusive education, the desire to receive education on inclusive education, and the place where inclusive education was received caused significant differences. In terms of the competencies of physical education teachers towards inclusive education, variables such as gender, age, marital status, educational status, type of staff, type of school where the teacher works, duration of employment, participation in scientific research on inclusive education, being an inclusive student, having a relative receiving inclusive education, the desire to receive education on inclusive education, and the place where inclusive education was received did not cause significant differences, whereas the variable of having received education on inclusive education caused a significant difference. While a positive and moderate relationship was detected between teachers' attitudes and competencies towards inclusive education, it was concluded that their competencies in inclusive education significantly predicted their attitudes towards inclusive education.