Türkiye'de STEM eğitimi araştırmalarının incelenmesi ve STEM eğitimi model önerisinin sunulması

Abstract

STEM eğitiminin uygulanması, öğretim süreçlerinde bir paradigma değişikliği gerektirmektedir. Aynı zamanda öğretim programları da buna göre tasarlanmalıdır. Türkiye'de STEM eğitimine yönelik bilimsel çalışmaların sayısının son beş yılda görece arttığı gözlemlenmektedir. Bu çalışmanın temel problemi Türkiye'de uygulanmakta olan STEM eğitimi modellerinin olumlu ve olumsuz yönlerinin tespit edilerek, literatüre dayalı olarak yeni bir model öneri çerçevesi getirmektir. STEM eğitimine yönelik Dört Çerçeve Modeli'nde STEM eğitiminin "yapısal", "politik", "insan kaynakları" ve "sembolik" çerçevelerle incelenmesi, okul yöneticilerinin STEM eğitiminde fark yaratmasına, STEM eğitimine katılımın artırılmasına, STEM eğitiminde kilit rol oynayan öğretmenlerin geliştirilmesinde ve okulda STEM kültürünün oluşturulmasında faydalı olacağı düşünülmektedir. STEM Eğitimine liderlik bakış açısıyla yaklaşmanın eğitim liderlerine de yol gösterici olması beklenmektedir. Bu çalışma nitel bir araştırma olarak desenlenmiştir. Bu araştırmanın konusunu oluşturan Türkiye'de STEM eğitimi teması kapsamında 2000-2022 yılları arasında STEM ile ilgili yapılan yüksek lisans ve doktora tezleri, araştırma makaleleri ve araştırma raporları bu araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Yapılan literatür taraması sonucu 59 doktora tezi 181 yüksek lisans tezi ve 166 araştırma makalesi ve 2 rapor olmak üzere toplam 408 çalışmaya erişim sağlanmıştır. Bu araştırmada veriler doküman incelemesi yöntemi ile elde edilmiştir. Bu araştırmada doküman incelemesi yöntemiyle elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre problem çözme ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirme, STEM ilkelerine dair farkındalık oluşturma, yaparak ve yaşayarak deneyimlerle öğrenme fırsatı, disiplinler arası düşünebilme becerisi ve iş birliği kültürü oluşturma Türkiye'de STEM eğitiminin olumlu (güçlü) yönleri olarak tespit edilmiştir. Diğer yandan STEM alanlarının öğretim programına entegrasyon sorunu, öğretmenlerin STEM alan bilgi eksikliği, STEM araç-gereç eksikleri ve yüksek maliyetleri, STEM etkinlikleri için materyal eksikliği, eğitim örgütlerinde STEM alt yapı eksikliği, STEM etkinliklerinde zaman yönetimi ve ders süresi sorunu Türkiye'de STEM eğitiminin olumsuz (zayıf) yönlerinin başında gelmektedir. Araştırma Türkiye'de Dört Çerçeve Liderlik Modeline göre STEM Eğitimi Modeli ve gelecek araştırmalara önerilerle sonlandırılmıştır.

The implementation of STEM education requires a paradigm shift in the teaching processes and the curriculum should be designed accordingly. The number of scientific studies on STEM education in Turkey has increased relatively in the last five years. The main problem of this study is to determine the positive and negative aspects of the STEM education models being implemented in Turkey and to bring a new model proposal framework based on the literature. Examining STEM education with "structural", "political", "human resources" and "symbolic" frameworks in the Four Frame Model for STEM education helps school administrators to make a difference in STEM education, to increase participation in STEM education, to develop teachers who play a key role in STEM education, and to create a STEM culture at school. Approaching STEM Education from a leadership perspective will also guide education leaders. This study was designed as a qualitative research. Master's and doctoral theses, research articles, and research reports about STEM between 2000-2022 within the scope of STEM education in Turkey are the population of this study. Following an examination of the literature, I accessed a total of 408 studies, including 59 doctoral theses, 181 master's theses, and 166 research articles, and 2 research reports. In this research, the data were obtained by document analysis method. In this research, the obtained data were analyzed through content analysis. Based on the results, the positive aspects (strong points) of STEM Education in Turkey were as follows: developing problem solving and critical thinking skills, raising awareness of STEM principles, the opportunity to learn by doing and experiencing, the ability to think interdisciplinary and creating a culture of cooperation. On the other hand, the lack of STEM knowledge of teachers, the lack of STEM equipment and high costs, the lack of materials for STEM activities, the lack of STEM infrastructure in educational organizations, the problem of time management and course duration in STEM activities were found as the negative aspects (weak points) of STEM Education in Turkey. The research was concluded with the STEM Education Model and suggestions for future research according to the Four Frame Leadership Model in Turkey.