Sınıf öğretmenlerinin otizm spektrum bozukluğu tanılı kaynaştırma/bütünleştirme öğrencilerine yönelik uyarlamaları

Abstract

Bu araştırmanın amacı ilkokul ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıfa devam eden OSB tanılı kaynaştırma öğrencilerine yönelik sınıf öğretmenlerinin uyguladıkları uyarlamaların neler olduğunu ortaya koymaktır. Araştırmaya; Sakarya ilinin farklı ilçelerinde görev yapan, sınıflarında OSB tanılı öğrencileri bulunan ve ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenen 18 sınıf öğretmeni katılmıştır. Nitel araştırma desenlerinden bütüncül çoklu durum deseni ile yapılan araştırmada veriler yarı yapılandırılmış görüşmelerle elde edilmiştir. İçerik analizi yöntemi ile sınıf öğretmenlerinin ortam, içerik, strateji ve yardımcı teknolojik araçlar ile uzaktan eğitim sürecinde yaptıkları uyarlamalara ilişkin eldeedilen verilerdentemalara ulaşılmıştır. Araştırma sonuçları, sınıf öğretmenlerinin ortama yönelik yaptıkları uyarlamaların genellikle fiziksel uyarlamalar olduğunu ortaya koymuştur. Sınıf öğretmenlerinin tamamının fiziksel uyarlama olarak sıra düzeninde uyarlamalar yaptıkları sonucuna varılmıştır. Ortamın düzenlemesinde sınıf yönetimi uyarlamalarından görmezden gelme, akran etkileşimi, bağ kurma, pekiştirme, bıktırma, sözel uyarı ve time out (ara verme) yöntemlerini kullanan öğretmenlerin uyarlamaların etkililiğine ilişkin görüşleri farklılıklar göstermektedir. Akran etkileşimi ve bağ kurma yöntemlerinin OSB tanılı öğrencilerin sosyal, iletişim ve davranış problemleri üzerinde olumlu etkileri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İçeriğe yönelik uyarlamaların ise bireysel farklılıkları dikkate almasına rağmen işlevsel olmadıkları sonucuna varılmıştır. Ayrıca sosyal yetersizlikler ve davranış problemleri OSB'nin genel yetersizlikleri olmasına rağmen sınıf öğretmenlerinin içerik uyarlamalarının daha çok akademik alanda olduğu sonucuna varılmıştır. Sınıf öğretmenlerinin eğitim stratejilerinde yaptıkları uyarlamalar yöntem teknik, akıcılığa yönelik, ödevler ve değerlendirme uyarlamaları olmak üzere dört farklı şekilde yapılmaktadır. Araştırma sonuçları sınıf öğretmenlerinin yöntem ve akıcılık gibi okul içi uyarlamaları daha sık ve etkili kullanmalarına rağmen ödev ve değerlendirme uyarlamalarını nadir olarak yaptıkları sonucuna ulaşmıştır. Teknolojik araçların kaynaştırma eğitiminde kullanımına ilişkin uyarlamaların ise OSB tanılı bireylerin eğitiminde farklı etkileri olduğu belirtilmiştir. Araştırma, Covid-19 pandemisi dolayısıyla yapılan uzaktan eğitim sürecinde sınıf öğretmenlerinin çoğunluğunun OSB tanılı öğrencilerine yönelik uyarlamalar yapmadıklarını ortaya koymuştur. Son olarak araştırma da, sınıf öğretmenlerinin eğitsel ve öğretimsel uyarlamalar konusunda özel eğitim alan bilgisi yetersizliği olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

The aim of this research is to reveal the adaptations applied by the classroom teachers for the inclusion students with ASD who attend the second, third and fourth grades of primary school. To research; Eighteen classroom teachers, who work in different districts of Sakarya, have students with ASD in their classes, and were determined by criterion sampling method, participated. In the study, which was conducted with a holistic multiple-case design, one of the qualitative research designs, the data were obtained through semi-structured interviews. With the content analysis method, the themes were obtained from the data obtained about the adaptations made by the classroom teachers in the distance education process with the environment, content, strategy and auxiliary technological tools. The results of the research revealed that the adaptations made by the classroom teachers towards the environment are generally physical adaptations. It was concluded that all of the classroom teachers made adaptations in the queue order as physical adaptation. The opinions of teachers who use the methods of ignoring, peer interaction, bonding, reinforcement, boredom, verbal warning and time out (breaking) among classroom management adaptations in the arrangement of the environment differ on the effectiveness of the adaptations. It has been concluded that peer interaction and bonding methods have positive effects on the social, communication and behavioral problems of students with ASD. It was concluded that the adaptations for the content, on the other hand, were not functional despite taking into account individual differences. In addition, although social inadequacies and behavioral problems are general inadequacies of ASD, it was concluded that classroom teachers' content adaptations are mostly in the academic field. Adaptations made by classroom teachers in educational strategies are made in four different ways: method-technical, fluency-oriented, homework and assessment adaptations. The results of the research have concluded that although classroom teachers use in-school adaptations such as method and fluency more frequently and effectively, they rarely adapt homework and assessment. It has been stated that the adaptations related to the use of technological tools in inclusive education have different effects on the education of individuals with ASD. The research revealed that most of the classroom teachers did not make adaptations for their students with ASD during the distance education process due to the Covid-19 pandemic. Finally, in the research, it has been concluded that the classroom teachers have insufficient knowledge of special education about educational and instructional adaptations.