Sınıf mı? Kimlik mi?: Politik KarşıHegemonyanın Eklemlenmesinde LiderlikSorunsalı

Abstract

17. yy’da İngiltere’de ve 18. yy’da Fransız Devrimi ile başlayansüreç, 19. yy’da yaşanan sosyo-ekonomik gelişmeler sonucu dünya,kapitalist sınıf temelli toplum anlayışı ile tanışmıştır. Toplum, biryanda burjuvazi ve diğer yanda işçi sınıfı ve bunlar arasında mücadeleile iki kutuplu bir yapıya dönüşmüştür. Toplumsal yapı bir yandahegemonik diğer yanda ise karşı-hegemonik blok üzerinden ikiyebölünmüştür. Rus Devrimiyle birlikte hegemonik bloklarda sınıfittifakları gündeme gelmiş ve bu durum, Antonio Gramsci’yle birliktetarihsel blok ve hegemonya adları altında kuramsal boyutakavuşmuştur. Bir dönem karşı hegemonik blok, işçi sınıfının liderliğietrafında eklemlenmiştir. 1970’lerle birlikte bu durum değişmiş ve işçisınıfının ve sınıf temelli blok liderliği sorgulanmıştır. Yeni dönemyükselişe geçen kategori kimliklerdir. İşçi sınıfı ve sınıf temelli politikanesnel ve ekonomik temelli iken kimlik temelli politika öznel veideoloji temelli duruma gelmiştir. Bu çalışmanın amacı, karşıhegemonya olarak eklemlenen blokta liderlik için analiz birimi sınıfmıdır? yoksa kimlik midir? sorusudur. Çalışmanın kapsamı,hegemonik toplumsal formasyonda soyut anlamda sınıf vekimliklerdir. Çalışmanın hipotezi, 1970’lerden sonra kimlikleryükselişe geçse de karşı hegemonik blok eklemlenmesinde liderliksınıftadır. Kimlikler, öznel söylem üzerine varlık bulmaktadır vemevcut hegemonik blokla çelişkisi gelip geçicidir. Dolayısıyla egemensöylem değiştiğinde, kimliklerin de varlık sebepleri son bulmaktadır.Ancak sınıf, nesnel bir kategoridir ve mevcut hegemonya ile çelişkisiontolojiktir. Dolayısıyla sınıf, mevcut hegemonya aşılmadığı sürecemuhalefet pozisyonunu korumaktadır. Bu çerçevede, sınıf, karşıhegemonya bloğunda liderlik vasfına sahiptir.