Oğuzeli (Gaziantep) Ağzından Derleme Sözlüğüne Katkılar

Abstract

Ağızlar; kitle iletişim araçlarının yaygınlaşması, eğitim düzeyinin yükselmesi, köyden kente göç gibi nedenlerle yok olma tehlikesi altındadır. Bu sebeple; ağızların söz varlığına dair tespit edilip kayda geçirilen her bir kelime, deyim vs. çok önemlidir. Metin derlemesi yanında sözcük derlemeleri de bu noktada önem taşımaktadır. Bu önemli dil verilerinin kaybolmaması için derleme çalışmalarının vakit kaybetmeden yapılması gerekmektedir. Bu nedenle derleme çalışmalarının önemi son yıllarda giderek artmıştır. Bu kapsamda son yıllarda çeşitli araştırmacılar tarafından “Derleme Sözlüğü’ne Katkılar” başlığını taşıyan pek çok çalışma yapılmıştır. Yapılan bu çalışmalarla Derleme Sözlüğü’nün eksiklikleri giderilmeye çalışılmaktadır. Biz de bu amaç doğrultusunda böyle bir çalışma yapmaya karar verdik. Bu çalışmada Oğuzeli ağzında kullanılan ve Derleme Sözlüğü’nde yer almayan söz varlıkları ile Derleme Sözlüğü’nde bulunan ancak Oğuzeli ağzında farklı anlam taşıyan söz varlıkları ele alınmıştır. Belirlenen söz varlığı; deyimler, adlar, sıfatlar, zarflar, fiiller, ünlemler, ikilemeler başlığı altında tasnif edilerek incelenmiştir. Yaptığımız bu çalışmayla asıl gayemiz Derleme Sözlüğü’nün yapılacak yeni baskılarına az da olsa bir katkı sunmaktır.