Türkiye’de Beslenme ve Diyetetik Lisans Programlarının Mevcut Durum Analizi: 2021-2022 Yıllarına Ait Verilerin Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırma makalesinde Yükseköğretim Kurumları Sınavına (YKS) göre Türkiye’de Beslenme ve Diyetetik alanında eğitim veren lisans program sayıları, programların özellikleri, programların kontenjanları, eğitim/öğretime başlangıç/devam için asgari öğretim üyesi sayıları ve alanlarına ilişkin veriler değerlendirilmiştir. Bireyler ve Yöntem: Beslenme ve Diyetetik Lisans Programlarına ait program ve kontenjan sayılarına ilişkin değerlendirmeler, Türkiye Cumhuriyeti Öğrenci Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (ÖSYM) sayfası Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi veri tabanından, “Sağlık Lisans Tamamlama” ve “Dikey Geçiş Sınavı” ile yerleşen öğrenci kontenjanları ve ön lisans programları adları ilgili web sitelerinden ve Eğitim/Öğretime Başlangıç/Devam İçin Asgari Öğretim Üyesi Sayıları ve Alanları YÖK Akademik web sitesinden elde edilmiştir. Bulgular: Beslenme ve Diyetetik Lisans Programları YKS-2022 sonuçlarına göre, 53 devlet, 49 vakıf (7’si Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC)) olmak üzere toplam 102 üniversitede 116 program ve 6493 kontenjan ile eğitim vermektedir. YKS-2021’e göre toplam kontenjanın %9.3’ü (642 öğrenci) ve YKS-2022’ye göre toplam kontenjanın %8.4’ü (545 öğrenci) kadar öğrenci Sağlıkta Lisans Tamamlama ve Dikey Geçiş Sınavı ile yerleştirilmektedir. Tüm programlarda YKS-2022’ye göre en düşük başarı sıralaması 1.428.616, en yüksek başarı sıralaması 58.426’dır. Beslenme ve Diyetetik Lisans Programlarında eğitim ve öğretime başlangıç için asgari öğretim üyesi sayısı ve alanları bakımından kriteri sağlamayan 2021 yılında 47/101 program (%46.5), 2022 yılında 33/106 program (%31.1) bulunmaktadır. Sonuç: Beslenme ve Diyetetik Lisans Programlarının yaşadıkları sorunlara yönelik çözüm önerileri geliştirilmeli, eylem planları hazırlanmalı ve ilgili birimlerle koordine bir şekilde çözüme yönelik girişimlerde bulunulmalıdır.