Üniversite Öğrencilerinin Yaratıcılık Öz Yeterlik Algılarının Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi

Abstract

Yaratıcılığın öneminin artan şekilde anlaşılması, doğasının daha fazla araştırılmasına ve yaratıcılığın öğretilebilir mi olduğu üzerinde yoğunlaşılmıştır. Yaratıcılık eğitiminin savunucuları yaratıcılığı geliştirmede çevresel değişkenleri ön plana çıkarmışlardır. Algılanan öz yeterlik ise insanların yetenekleriyle üretmeye ya da başarmaya çalıştıkları işleriyle ilgili inançlarıdır. Bu araştırma üniversite öğrencilerinin yaratıcılık öz yeterlik algılarının bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi amacıyla yapılan betimsel bir çalışmadır. Üniversite öğrencilerinin yaratıcılık öz yeterlik algılarını ölçmek amacıyla “Üniversite Öğrencileri Yaratıcılık Öz Yeterlik” ölçeği geliştirilmiştir. İlk olarak 315 üniversite öğrencisi ile Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) yapılmıştır. Geliştirilen ölçeğin 22 maddesi vardır. Ölçeğin güvenirlik katsayısı .92’dir. Ardından ölçekle ilgili Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. AFA sonucu elde edilen faktör yapısı DFA ile test edilmiş, analiz sonucunda faktörler arası ilişkiler ve indekslerin değerleri kabul edilebilir aralıklarda çıkmıştır. Verilerin analizinde One Way ANOVA ve Independent t-testi kullanılmıştır. Farklı fakülte ve yüksekokullarda öğrenim gören öğrencilerin yaratıcılık öz yeterlik algı puanları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Öğrencilerin yaratıcılık öz yeterlik algılarının cinsiyete göre erkekler lehine anlamlı fark gösterdiği bulunmuştur. Öğrencilerden geliri iyi olanların yaratıcılık öz yeterlik puan ortalamaları orta gelirli olanlardan anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Aileleri orta gelirli olanlarla az gelirli olanlar ve iyi geliri olanlarla az gelirli olanlar arasında ise öğrenci yaratıcılık öz yeterlik puanları arasında anlamlı farklar bulunmamıştır. Üniversite öğrencilerinin yaratıcılık öz yeterlik algıları mesleğe yönelik üniversite ders harici bir eğitim desteği (kurs, etkinlik vs.) almalarına göre, eğitim desteği alanlar lehine anlamlı fark bulunmuştur. Bu bulgular ışığında üniversite öğrencilerinin yaratıcılık öz yeterlik düzeylerinde erkekler lehine anlamlı bir fark bulunması, kadın öğrencilere yönelik ek çalışma ve düzenlemeler yapılmasını, ayrıca kadın öğrencilerin aleyhine olabilecek yaratıcılık faktörlerinin tespitini gerektirir. Bu sonuçlar, ekonomik durumu iyi olmayan üniversite öğrencilerinin burs, kredi, teşvik vb. unsurlarla daha çok desteklenmesinin öz yeterlik algılarına olumlu katkı sunabileceği şeklinde yorumlanabilir.