Moğolların Meyyâfârikîn Kuşatması

Abstract

Cengiz Han’ın ölümünden kısa bir süre sonra Moğol imparatorluğunun toprakları üzerinde dört büyük devlet açığa çıktı. Bu devletlerden biri de merkezi Tebriz olmak üzere Hülagü Han’ın kurduğu İlhanlılardır. Hülagü, kendisine 1253 yılındaki kurultayda verilen görevi yerine getirmek için yola çıktı. 1256 yılında İsmâilîlere, 1258 yılında Abbâsî Halîfeliği’ne son verdi.Daha sonra üçüncü görevi olan Suriye ve Mısır’ı almak için Azerbaycan’dan harekete geçti. Bağdad kuşatması sırasında Abbâsî Halîfeliği’ne destek olmak amacıyla asker gönderen ve Moğollara tâbi olmayı reddeden Eyyûbîlerin Meyyâfârîkîn hâkimi el-Kâmil’in itaat altına alınması için oğlu Yaşmut’u görevlendirdi. Moğol ordusunda Bedreddîn Lü’lü gibi Müslüman müttefiklerin yanı sıra Ermeni ve Gürcü birlikler de bulunuyordu. Yaşmut, teslim olması için el-Kâmil’e elçi gönderdi. Teklifi reddeden el-Kâmil, sağlam surlara sahip Meyyâfârikîn şehrini, halkıyla yekvücut olup savunmaya başladı. Yaklaşık iki yıl boyunca kuşatma altına alınan Meyyâfârikîn açlık ve susuzluğa mahkûm edildikten sonra teslim olmak zorunda kaldı. Şehir teslim alındıktan sonra burada kalan insanlar Moğollar tarafından katledildi. Hülagü’nün emriyle, el-Kâmil’in vücudundan koparılan et parçaları ağzına verilerek yapılan işkence ile öldürüldü. El-Kâmil’in kesilen başı Suriye’nin büyük şehirlerinde Moğollar ve onların destekçileri tarafından zafer nişânesi olarak dolaştırıldıktan sonra bir mızrağın ucunda takılarak uzun bir müddet teşhir edildi. Ayn-ı Calut Savaşı’nı kazanan Memlûklar onun kesik başını Şam’da defnettiler. Kuşatma ile harap olan Meyyâfârikîn ise uzun bir müddet kendini toparlayamayarak küçük bir şehir halinde kaldı. Bu çalışmanın amacı; el-Kâmil ve Meyyâfârikîn şehrinin Moğollara karşı direnişin sembolü haline gelmelerini ilim âlemine ayrıntılı şekilde tanıtmaktır.