Eğitsel robot eğitiminin öğretmenlerin kabul, hizmet içi eğitime dönük tutum ve bt kullanımı öz-yeterliliklerine etkisi

Abstract

Son yıllarda eğitsel robot uygulamalarına sıklıkla rastlanmaktadır. Bu eğilim doğrultusunda da eğitsel robot uygulamalarına dönük pek çok ürün ortaya konmuştur. Alan yazında eğitsel robot ürünlerinin eğitim süreçlerine dahil edildiği ve birçok değişkenin ölçüldüğü çalışmalar mevcuttur. Ancak eğitsel robot uygulamalarının başarılı olabilmesi için öğretmen yeterliliklerinin göz ardı edilmemesi gerekmektedir. Çünkü öğretmenlerin yeterlilik düzeylerinin, öğrenmeyi etkilediği belirtilmektedir. Alan yazında öğretmenlerin bu konudaki yeterliliklerine ilişkin yeterince kanıta rastlanamamıştır. Bu nedenle araştırmanın amacı, eğitsel robotlarla blok tabanlı kodlama kursu hizmet içi eğitimine katılan öğretmenlerin hizmet içi eğitime yönelik tutum düzeylerini, eğitimde bilgi teknolojileri kullanımı öz-yeterlilik düzeylerini ve sınıf içi eğitsel robot kullanımı kabul düzeylerini belirlemektir. Araştırma desenini, karma yöntem araştırma desenlerinden gömülü (içe yerleşik) karma desen oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel boyutunda veri toplama araçları olarak "Hizmet İçi Eğitime Yönelik Tutum Ölçeği (HİEYT)", "Eğitimde Bilgi Teknolojileri Kullanımı Öz-Yeterliliği Öğretmen Değerlendirme Formu (EBTKÖ-ÖDF)", bu araştırma kapsamında geliştirilen "Sınıf İçi Eğitsel Robot Kullanımı Kabul Ölçeği (SERK)" kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda ise araştırmacı tarafından hazırlanan, 9 adet açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda gönüllülük esasına dayalı 9 öğretmenden veri toplanmıştır. Nitel veriler NVivo 12 programına aktarılarak içerik analizi yöntemi ile kodlanmıştır. Girilen kodlar gruplanarak model oluşturulmuştur. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 akademik yılı bahar döneminde Amasya İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından düzenlenen Eğitsel Robotlarla Blok Tabanlı Kodlama Kursu hizmet içi eğitimine ve Scratch ile Blok Tabanlı Kodlama Kursu hizmet içi eğitimine katılan farklı branşlardan öğretmenler oluşturmaktadır. Ulaşılabilir örneklem yöntemi ile oluşturulan örneklemin deney grubunda 48 ve kontrol grubunda 25 öğretmen bulunmaktadır. Deney grubuna Lego Mindstorms Ev3 ve mBot ürünleri ile eğitim verilmiştir. Kontrol grubuna Scratch 3 programlama aracı ile eğitim verilmiştir. Normallik analizi için çarpıklık ve basıklık değerleri incelenmiştir. Veriler aritmetik ortalama, standart sapma ve bağımsız örneklem t testi kullanılarak incelenmiştir. Deneysel sürecin etkililiğini belirleyebilmek için deney ve kontrol gruplarının deneysel süreç öncesinde benzerliği araştırılmıştır. Sonuç olarak eğitsel robot uygulamaları Scratch'a göre öğretmenlerin hizmet içi eğitime yönelik tutum düzeylerine daha fazla katkı sağlamamaktadır. Eğitsel robot uygulamaları Scratch'a göre öğretmenlerin eğitimde bilgi teknolojileri kullanımı öz-yeterlilik düzeylerine daha fazla katkı sağlamamaktadır. Ancak faktörler açısından bakıldığında Temel Beceri ve teknoloji faktörleri açısından eğitsel robot uygulamaları anlamlı düzeyde daha fazla katkı sağlamaktadır. Eğitsel robot uygulamaları Scratch'a göre öğretmenlerin sınıf içi eğitsel robot kullanımı kabul düzeylerine daha fazla katkı sağlamamaktadır. Kursa katılan öğretmenlerin eğitsel robot uygulamaları hakkında fikir sahibi oldukları, bu uygulamaları yararlı buldukları için kullanılması gerektiğini düşündükleri belirlenmiştir. Eğitsel robot uygulamaları sürecinde özellikle kodlama sürecinde zorluklar yaşadıkları belirlenmiştir. Öğretmenlerin sınıf içi eğitsel robot kullanımına olumlu baktıkları ve maliyetlerinin yüksek olmasına rağmen kendi branşlarında kullanmak istedikleri belirlenmiştir. Kursa katılan öğretmenlerin eğitsel robotlarla blok tabanlı kodlama kursu hizmet içi eğitimini içerik ve ürünler bakımından yeterli buldukları fakat zaman bakımından yetersiz buldukları belirlenmiştir. Kursun, öğretmenlerin programlama becerisi kazanmalarına ve BT kullanımı öz-yeterliliklerine olumlu katkılarının olduğunu düşündükleri belirlenmiştir. Öğretmenlerin hizmet içi eğitimlere kişisel ve mesleki gelişim için katıldıkları belirlenmiştir.

Educational robotic applications have been studied frequently in recent years. In accordance with the rising trend towards educational robot applications, numerous products have been produced. The literature review reveals that there are studies in which educational robot products are integrated with educational processes and where many variables are measured. In order for educational robot applications to be successful, teacher proficiencies should not be disregarded. The reason is stated that the proficiency levels of teachers affect the learning in students. There is not sufficient evidence found in the literature regarding the proficiency of teachers on this matter. The aim of this research is to determine the attitude levels of teachers towards in-service training of those whom attended the in-service training of the block-based coding course with educational robots, self-efficacy levels in use of information technologies in education, and acceptance levels of in-class educational robot use. The research design is based on embedded mixed pattern from mixed method research designs. In the quantitative dimension of the research data collection tools of "Attitude Scale Towards in-service Training", "Information Technologies Use in Education Self-Efficacy Teacher Evaluation Form", and "In-Class Educational Robot Use Acceptance Scale", which is developed within the scope of this research, are utilized. In the qualitative dimension of the study, a semi-structured interview form consisting of 9 open-ended questions, prepared by the researcher, is used. In the qualitative dimension of the research data was collected from 9 teachers on a voluntary basis. Qualitative data were transferred to NVivo 12 program and encoded with content analysis method. The entered codes are grouped and the model is created. The study group of the research consists of teachers from various fields of study who have participated in the in-service training of Block-Based Coding Course with Educational Robots and in-service training of Block-Based Coding Course with Scratch, organized by the Provincial Directorate of National Education in 2018-2019 academic year. The sample created with the purposeful sampling method so that there are 48 teachers in the experimental group and 25 teachers in the control group. The experimental group is trained with Lego Mindstorms Ev3 and mBot products. The control group is trained with the Scratch 3 programming tool. Skewness and Kurtosis values has been examined for normality analysis. The data is analyzed by using arithmetic mean, standard deviation and independent sample t test. In order to determine the effectiveness of the experimental process, the similarity of experimental and control groups is investigated before the experimental process. As a result, the following main findings from the research are drawn. In comparison with Scratch, educational robot applications do not contribute significantly to teachers' attitudes towards in-service training, teachers' self-efficacy levels as using information technologies in education, as well as acceptance level of teachers' use of educational robots in the classroom. However, if factors are considered, educational robot applications contribute more to Basic Skill and technology factors. It is found that the teachers participating in the course have gained insight about the educational robot applications, so they have thought these applications should be used in learning since they have found them beneficial. During the educational robot application experiment, it is found that teachers have experienced difficulties especially in the coding process. Teachers give positive response on the use of educational robots in the classroom and they want to use them in their subjects despite the high costs. Also, the teachers who have attended the course find the block-based coding course with educational robots sufficient in terms of content and products, but find insufficient in terms of time. Lastly, teachers think the course has positive contributions to gaining programming skills and self-efficacy in using information technologies and they have participated in in-service trainings for personal and professional development.