Trafik kirliliğinin iki farklı meşe türünde bazı yaprak özellikleri üzerine etkisinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, iki farklı meşe türü olan Q. cerris ve Q. robur yapraklarında trafik kirliliğinin taze ağırlık, turgor ağırlığı, kuru ağırlık, oransal su içeriği, kuru madde içeriği, yaprak alanı, spesifik yaprak alanı, klorofil a miktarı, N, C, P konsantrasyonları ile N, C ve P kullanım verimlilikleri ve yeterlilikleri üzerine etkisi araştırılarak, bu yaprak özelliklerinin işaret ettiği mekanizmaların trafik kirliliğinden nasıl etkilenebileceği belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, tüm lokalitelerde her iki türde de yaprak parametrelerinin pek çoğunda aylara bağlı olarak varyasyonlar olduğu tespit edilmiştir. Yaprak parametrelerinde gözlenen aylara bağlı varyasyonun, bitkinin gelişim evrelerine ve iklimsel değişkenlere bağlı olarak şekillendiği düşünülmektedir. Ayrıca, yaprak parametrelerinde otoyoldan uzaklığa bağlı önemli varyasyonlar olduğu da belirlenmiştir. Bu varyasyonlar, trafik kirliliğinin fotosentez ve bitkide su potansiyeli üzerinde etkili olduğunu ortaya koymaktadır. Türler arasında da yaprak parametreleri arasında önemli farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Çöken toz numuneleri ile besin elementi kullanım verimlilikleri ve yeterlilikleri de ilişkili bulunmuştur. Dolayısıyla, trafik kirliliğinin bitkilerde besin elementi kullanım stratejileri üzerine etki ettiği düşünülmektedir.

In this study, it was aimed to determine the effect of traffic pollution on leaf fresh, turgor and dry weight, relative water content, dry matter content, leaf area, spesific leaf area, chlorophyll a content, N, C and P use efficiency and profficiency, and N, C and P concentrations in Quercus cerris and Q. robur. By this way it is tried to estimate the how some mechanisms may be affected by traffic pollution. According to the results, in all localities and in both Quercus species, there were significant differences in leaf features among months. It is thought that it may be based on plant growth stages and climatic conditions. In addition, Significant variations were determined in leaf features based on distance from the motorway. These variations indicates that the photosynthesis and water potential of plants may be affected by traffic pollution. Significant differences were also determined in leaf features between species. Nutrient use efficiencies and profficiencies were also found to be associated with the settled dust samples. So, it is thought that the traffic pollution may affect the nutrient use strategies of plants.