Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının doğal afetlere yönelik görüşlerinin incelenmesi: Amasya üniversitesi örneği

Abstract

Doğal afetler dünyamızın ve ülkemizin vazgeçilmez gerçeklerinden olup, önemli ölçüde tehlike riski barındıran bu doğal olaylar hayatın her anında karşılaşılabilecek, can ve mal kaybına yol açabilecek süreçler şeklinde yaşamımız içerisindeki yerini almaktadır. Doğal afet kavramı ve afet kavramı birbirinden farklı olmakla beraber, toplumun birçok kesimi tarafından karıştırılmaktadır. Sosyal Bilgiler dersi kapasam ve içerik bakımından afet ve doğal afetlerin ilkokul çağlarında bireylere tanıtılmasında, aktarılmasında yadsınamaz bir yere sahiptir. Türkiye; Dünyadaki konumu, genç oluşumlu bir ülke olması, yer şekillerinin farklılıklar göstermesi, yükselti farklılıklarının belirgin bir şekilde olması vb. gibi birçok etkenden dolayı farklı türde birçok doğal afete maruz kalmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Amasya Üniversitesi sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ülkemizde oluşum gösteren doğal afetlere yönelik görüşlerinin belirlenmesidir. Çünkü geleceğin öğretmenlerinin toplumun en değerli üyeleri olan eğitim çağındaki çocuklarımıza doğal afet bilincinin kazandırılmasındaki rolü yadsınamaz bir gerçektir. Bu kapsamda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının doğal afet bilinç düzeylerinin belirlenmesi, doğal afetlerinin öncesi, sırası ve sonrasında yapılması gerekenlerin kategorize edilmesi ve müfredatta bu konu ile alakalı öğretmen adaylarının önerileri gibi sorulara cevaplar aranmıştır. Ayrıca Amasya Üniversitesi sosyal bilgiler öğretmen adaylarının uygulamalı eğitimde ilkokul çağındaki bireylere doğal afet bilincinin aşılanıp aşılanmadığı, üniversitede öğrenim gördükleri süre içerisinde doğal afet bilincini yeterince alıp almadıkları incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden Kuram oluşturma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi Amasya Üniversitesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bölümü mezunu ve halen öğrenim gören 23 öğretmen adayından amaçlı örnekleme şeklinde oluşturulmuştur. Bu bağlamda; uzman görüşleri alınarak araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile katılımcılardan görüşleri alınmıştır. Araştırmacı tarafından yapılan görüşmede katılımcılardan 7 tanesi ses kaydı ile görüşme yapılmasına izin vermiş, diğer 16 katılımcı not alma şekli ile görüşmenin kayıt altına alınmasına gönüllü olmuştur. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının doğal afetler ile ilgili aldıkları eğitim, doğal afet bilincinin bireylere aktarılması ve müfredatta doğal afet kavramının yer edinmesine ilişkin olumlu ve olumsuz görüşler ortaya çıkmakla beraber, katılımcıların konuyla ilgili genel görüşleri negatif yönde olmuştur. Öğretmen adaylarının görüşleri, ayrıca bulgular kısmında belirtilmiştir. Araştırmada ortaya çıkan sonuçların ülkemizde topluma ve özellikle eğitim çağındaki bireylere doğal olay ve doğal afet bilincinin kazandırılmasında yol gösterici olması beklenmektedir.

Natural disasters are one of the indispensable facts of our world and our country, and these natural events, which have a significant risk of danger, take their place in our lives as processes that can be encountered in every moment of life and can cause loss of life and property. Although the concept of natural disaster and the concept of disaster are different from each other, they are confused by many segments of the society. Social Studies course has an undeniable place in introducing and transferring disasters and natural disasters to individuals in primary school age in terms of scope and content. Turkey; Its position in the world, being a young country, differences in landforms, distinct elevation differences, etc. It is exposed to many different types of natural disasters due to many factors such as The aim of this study is to determine the opinions of social studies teacher candidates of Amasya University about natural disasters occurring in our country. Because the role of future teachers in raising awareness of natural disasters in our children, who are the most valuable members of society, is an undeniable fact. In this context, answers were sought to questions such as determining the natural disaster awareness levels of social studies teacher candidates, categorizing what should be done before, during and after natural disasters, and suggestions of teacher candidates related to this subject in the curriculum. In addition, it was examined whether the social studies teacher candidates of Amasya University were instilled in the primary school age individuals with natural disaster awareness in applied education, and whether they received natural disaster awareness sufficiently during their education at the university. In the research, the theory building pattern, which is one of the qualitative research methods, was used. The sample of the study was formed as a purposive sampling from 23 pre-service teachers who graduated from the Department of Social Studies Teaching at Amasya University and are still studying. In this context; The opinions of the participants were taken with the semi-structured interview form developed by the researcher. In the interview made by the researcher, 7 of the participants gave permission to be interviewed by voice recording, the other 16 participants volunteered to record the interview with note-taking. As a result of the research, positive and negative opinions about the education of social studies teacher candidates about natural disasters, the transfer of natural disaster awareness to individuals and the inclusion of the concept of natural disaster in the curriculum were revealed, but the general views of the participants on the subject were negative. The opinions of the pre-service teachers are also stated in the findings section. It is expected that the results of the research will guide the society in our country and especially the individuals in the education age to gain awareness of natural events and natural disasters.