Centranthus longiflorus stev. subsp. longiflorus Stev. (Caprifoliaceae) ekstraktlarının biyolojik aktivitelerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, ülkemizde yaygın olarak bulunan Centranthus longiflorus subsp. longiflorus türüne ait, farklı çözücülerle hazırlanmış topraküstü ve toprakaltı ekstraktlarının biyolojik aktivitelerinin araştırılması hedeflenmiştir. Bitki örnekleri türün doğal olarak yayılış gösterdikleri farklı lokalitelerden 2014 yılında çiçeklenme periyotlarında (Nisan-Haziran) toplanmış ve ayrı ayrı topraküstü ve toprakaltı hekzan, etanol ve metanol ekstraktları hazırlanmıştır. Ekstraktların antimikrobiyal aktivite testleri 5 farklı standart suş (Staphylococcus aureus ATCC 6538P, Bacillus cereus ATCC 7064, Escherichia coli W3110, Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853 ve Candida albicans ATCC 10231) ile MİK (Minimum İnhibisyon Konsantrasyonu) metodu kullanılarak yapılmıştır. Antioksidan aktivite çalışmaları için DPPH, toplam fenolik madde miktarı hesaplama ve CUPRAC metotları uygulanmıştır. Ayrıca bitki ekstraktlarının DNA hasarı üzerine etkileri pBR322 plazmid DNA kullanılarak araştırılmıştır. Çalışmamızdan elde edilen verilere göre C. longiflorus subsp. longiflorus bitkisinin toprakaltı kısımlarından hazırlanan ekstreler arasında özellikle hekzan ekstresinin diğer organik çözücülere oranla daha fazla antimikrobiyal etkinlik gösterdiği ve Gram negatif bakterilerde daha etkili olduğu tespit edilmiştir. Ekstraktların antioksidan aktivite sonuçlarına bakıldığında ise serbest radikal (DPPH) giderme aktivitesi ve toplam fenolik bileşik miktarı bakımından en yüksek aktiviteye topraküstü ve toprakaltı metanol ile hazırlanan ekstrelerde rastlanmıştır. Son olarak pBR322 plazmid DNA'sı üzerinde topraküstü hekzan ve metanol ekstraktlarının herhangi bir etkisinin olmadığı, ancak diğer ekstrelerin DNA'yı parçalayıcı ya da form değiştirici etkiler gösterdiği belirlenmiştir. Bu çalışma sonucunda C. longiflorus subsp. longiflorus bitki ekstraklarının yüksek fenolik madde içeriği, antioksidan, antimikrobiyal ve plazmid DNA üzerine etkisinin varlığı belirlenmiş ve bu bitkiden elde edilen ekstrakların ilaç sektöründe kullanılabileceği ortaya çıkarılmıştır.

In this study, it was aimed to investigate the biological activities of the below-ground and above-ground parts extract of Centranthus longiflorus subsp. longiflorus, which are widely used in our country. Plant samples were collected from different localities where the species spread naturally in flowering periods in 2014 (April-June) and separately below-ground and above-ground hexane, ethanol and methanol extracts were prepared. The antimicrobial activity tests of the extracts were performed using 5 different standard strains (Staphylococcus aureus ATCC 6538P, Bacillus cereus ATCC 7064, Escherichia coli W3110, Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853 and Candida albicans ATCC 10231) and MIC (Minimum Inhibition Concentration) method. For the antioxidant activity studies, DPPH, total phenolic content calculation and CUPRAC methods were applied. In addition, the effects of plant extracts on DNA damage were investigated using pBR322 plasmid DNA. According to the data obtained from our study, extracts prepared from the below-ground of C. longiflorus subsp. longiflorus plant, especially hexane extract showed more antimicrobial activity than other organic solvents and it was found to be more effective than Gram negative bacterias. When the results of the antioxidant activity of the extracts were examined, the highest activity in free radical (DPPH) removal activity and total phenolic compound amount was found in extracts prepared with above and below-ground methanol. Finally, on the pBR322 plasmid DNA, it was determined that the extracts of above-ground hexane and methanol had no effect, but the other extracts showed DNA degrading or form-modifying effects. As a result of this study C. longiflorus subsp. longiflorus plant extracts have high phenolic content, antioxidant, antimicrobial and plasmid DNA effects have been determined and extracts obtained from this plant can be used in the pharmaceutical industry has been revealed.