Okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik rolleri ile öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeylerinin ilişkisi (Çorum ili örneği)

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik rolleri ile öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeylerini, çeşitli değişkenler açısından inceleyerek okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik rolleri ile öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeylerinin ilişkisini ortaya koymaktır. Bu sebeple araştırma modeli olarak ilişkisel tarama modeli kullanmıştır. Araştırmaya Çorum il merkezinde bulunan 2013-2014 eğitim-öğretim yılı içerisinde görev yapan öğretmenler (n=400) katılmıştır. Çalışmada okul yöneticisinin öğretimsel liderlik rolünü yerine getirme düzeyini belirlemek için "Okul Müdürlerinin Öğretim Liderliği Davranışları Ölçeği" kullanılmıştır. Ölçeğin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0,96 olarak bulunmuştur. Öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeylerini belirlemek amacıyla da "Örgütsel Özdeşleşme Ölçeği" kullanılmıştır. Ölçeğin Cronbach alfa değeri 0.91 olarak bulunmuştur. Ayrıca araştırmaya katılan öğretmenlerin demografik özelliklerini belirlemek için araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin toplama sürecinde belirlenen okullara gidilerek okul yönetimi ve öğretmenlere çalışma hakkında bilgi verilmiş ve ölçekler dağıtılarak çalışmaya gönüllü olarak katılmak isteyen öğretmenlerden veri toplanmıştır. Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik rolleri ile öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeylerinin ortalamalarını belirlemek için betimsel istatistikler olan aritmetik ortalama ve standart sapma kullanılmıştır. Okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik rolleri analizinde ve öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeylerinin analizinde non-parametrik testlerden Mann Whitney U-testi ve Kruskal Wallis H-testi kullanılmıştır. Okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik rolleri ile öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasındaki ilişkiyi tespit etmek için Spearman korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre okul yöneticileri öğretimsel liderlik rollerini yüksek düzeyde göstermektedir. Okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik rollerinde branş ve yaş değişkenlerine göre ölçek alt boyutlarında anlamlı farklılık tespit edilirken cinsiyet, medeni durum, mesleki kıdem, bulunduğu okulda çalışma süresi ile öğrenim durumu değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Öğretmenlerin örgütsel özdeşleşmelerinin yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeylerinin bulunduğu okulda çalışma süresi, branş ve yaş değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık tespit edilirken cinsiyet, medeni durum, mesleki kıdem ve öğrenim durumu değişkenlerine göre anlamlı bir farlılık olmadığı görülmüştür. Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik rolleri ile öğretmelerin örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasında pozitif yönde, orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.

The aim of this research is to prove, according to the teachers' perceptions, the relationship between the school managers' instructional leadership roles and degrees of teachers' organizational identification by analyzing in terms of various parameters. Thats why, it was used relational search model as a research model. The teachers working in Çorum city centre in 2013-2014 academic year attended to the research. In the research, school managers' leadership behaviour scale was used to identify the level of acting of a school manager's educational ladership role. The scale's Cronbach alpha reliability number is defined 0.96, Organizational Identification Scale was used to state the degrees of the teacher's organizational identification. The scale's Cronbach alpha figüre is calculated 0.91. Also, personal information form prepared by the searcher was used to detect the demographic properties of the teacher's attending to the research. During the data collecting, school managers and teachers were informed about the research by visiting the schools selected and datas were collected from the teachers requesting to the research as volunteers by giving scales. Aritmetic mean and standart deviation as figurative statistics were used to define the average of the degrees of the teachers' organizational identification and school managers' instructional leadership roles in terms of teacher sensations. Were analyzing the school managers' instructional leadership roles and Mann Whitney U-test and Kruskal Wallis H-test from non-parametric tests were performed to analyze the level of teachers' organizational identification. Spearman correlation analysis was done to determine the relationship between the school managers' instructional leadership roles and the teachers' organizational identification. According to the conclusions of the research, it is cleary seen that school managers have instructional leadership roles. It was detected that while branch and age parameters have meaningful influence on school managers' instructional leadership roles, gender, marital status, professional seniority, working time in school and educational background parameters do not have meaningful effects. It was seen that teachers' organizational identification is in a high level. It was determine that while branch, working time in school, age parameters have meaningful effect on the degrees of the teachers' organizational identification, gender, marital status, professional seniority and educational background have no significant impact. According to the teachers' perceptions, it was ascertained that there is a positive and moderate relationship between school managers' instructional leadership roles and the degree of the teachers' organizational identification.