Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin tutumu ve tutumun iyileştirilmesine yönelik çözüm önerileri

Abstract

Bu çalışmada sınıf öğretmenlerinin kaynaştırmaya karşı tutumlarını belirlemek ve bu tutumu iyileştirmeye yönelik çözüm önerileri geliştirmek amaçlanmıştır. Bu amaçla sınıf öğretmenlerinin kaynaştırmaya yönelik tutumları ölçülmüş, sınıf öğretmenleriyle görüşmeler yapılmış ve tutumları farklı değişkenlere göre incelenmiştir. Sınıf öğretmenlerinin tutumunu etkileyebileceği düşünülen; cinsiyet, yaş, medeni durum, çocuk sahibi olup olmama durumu, engelli yakınının olup olmama durumu, engelli yakını olanların yakınlık derecesi, mesleki kıdem, mezun olunan bölüm, unvan, sınıf mevcudu, kaynaştırma öğrencisi bulunup bulunmama ve kaynaştırma ile ilgili eğitim almış olup olmama durumu değişkenleri araştırma kapsamında ele alınmıştır. Ayrıca; "Sınıf öğretmenlerinin tutumunu iyileştirmek için ne gibi çözümler bulunabilir?" sorusuna yine sınıf öğretmenlerinden cevap alınmaya çalışılmıştır. Araştırmada bilimsel araştırma yöntemlerinden karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Muş ilinin Varto ilçesinde görev yapan sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Evren ulaşılabilir olduğundan örnekleme yoluna gidilmemiştir. Evreni oluşturan 143 öğretmenden 129'una ulaşılmıştır. Araştırmaya katılan 129 öğretmenden 15'i ile görüşme yapılmış, görüşmelerde gönüllülük esas alınmış; maksimum çeşitlilik sağlanmaya çalışılmıştır. Karma araştırma yöntemi kullanılan bu çalışmada iki farklı veri toplama yöntemi kullanılmıştır. Veriler öncelikle anket yöntemi ile toplanmış ve analiz edilmiş, daha sonra yapılandırılmış görüşmeler ile toplanıp analiz edilmiştir. Bu çalışmada Kişisel Bilgi Formu, Kaynaştırmaya İlişkin Görüşler Ölçeği ve yapılandırılmış görüşme soruları kullanılmıştır. Nicel veriler SPSS 20.0 paket programı aracılığıyla bilgisayara aktarılmıştır. Bağımsız değişkenlere göre ölçek puanlarının farklılaşıp farklılaşmadığı test edilmeden önce t testi ve tek yönlü varyans analizi yöntemlerinde bir gereklilik olan normallik varsayımı basıklık-çarpıklık katsayıları, normallik testleri ve histogram ve Q ve Q grafikleri incelenerek kontrol edilmiştir. Bu varsayımın sağlanmadığı durumlarda non-parametrik testlerden olan Mann Whitney-U testi ve Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Görüşme formunda yer alan sorulara uygun bir biçimde ve araştırmanın kuramsal çerçevesi içinde temalar oluşturulmuştur. Veriler Nvivo-QSR 12 programı yardımıyla sınıflandırılmıştır. Oluşturulan temalara referanslar atanmış, böylece öğretmenlerin ifadeleriyle paralel olarak, bulgular ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak 2017-2018 eğitim öğretim yılında, Muş ilinin Varto ilçesinde görev yapan sınıf öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin tutumu cinsiyet, kaynaştırma öğrencisi olup olmama ve kaynaştırmaya ilişkin eğitim almış olup olmama değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar gösterdiği, araştırmada ele alınan diğer değişkenlere göre değişmediği görülmüştür. Elde edilen bulgular doğrultusunda şu önerilerde bulunulmuştur: Sınıf öğretmenleri kaynaştırma eğitimi hususunda bilgilendirilmelidir. Okul ve sınıfın fiziki koşullarının uygun olmadığı durumlarda kaynaştırma eğitimi yapılmamalıdır. Öncelikle şartlar iyileştirilmeli, daha sonra özel ilgi gereksinimli öğrenciler kaynaştırılmalıdır. Birleştirilmiş sınıflarda kaynaştırma eğitimi öğretmeni ve öğrencileri çok zorladığından bu sınıflarda kaynaştırma yapılmamalıdır. Milli Eğitim Bakanlığı kaynaştırma eğitimini veren öğretmene destek hizmetlerini arttırmalıdır. Yarı zamanlı kaynaştırma uygulamaları yaygınlaştırılmalıdır.

In this study, it was aimed to determine primary school teachers' attitudes towards inclusive education and develop solution suggestions to improve the attitudes. For this purpose, primary school teachers' attitudes towards inclusive education have been surveyed, primary school teachers have been interviewed and their attitudes have been examined according to different variables. The situation, that is thought to affect the primary school teachers' attitudes, of gender, age, marital status, whether or not they have children and they have handicapped relative, professional seniority, graduation department, title, class size, whether or not they have inclusive student and whether they get training of inclusive education have been discussed within the research. Also; The teachers have been tried to get an answer for the question of "What kind of solutions can be found in order to improve the primary school teachers' attitudes" In this research, mixed method has been used among the scientific research methods. The population of the study has been composed of the primary school teachers who worked in the district, called Varto, of Muş province in 2017-2018 academic year. Since the population of the study was accessible, no illustrating was made. 129 of 143 teachers who created the populaiton of the study were reached. 15 of 129 teachers who participated in the study were interviewed, the interviews were based on volunteerism and maximum diversity was provided. In this study where mixed research method used, two data collection methods were used. The data were collected and analyzed by the survey method and then they were analyzed with collecting structered interviews. In this study, Personal Information Form, Views Scale related to Inclusive Education and structured interview questions were used. Quantitative data was trasnferred to the computer via SPSS 20.0 package program. Before testing whether the scale scores differ according to the independent variables or not, normality assumption which is a requirement in t test and one-way analysis of variance methods, kurtosis-skewness coefficients, normality tests and histograms and Q and Q graphs were checked by analysing. In cases where this hypothesis could not be achieved, Mann Whitney-U test and Kruskal Wallis H test, which are nonparametric tests, were used. Themes were formed within the theoretical framework of the research and in accordance with the questions in the interview form. The data were classified with the help of Nvivo-QSR 12 program. The references were assigned to the themes, so that the findings appeared in parallel with the statements of the teachers. As a result, in 2017-2018 academic year, the fact that primary school teachers' attitudes towards inclusive education, working in Varto, the district of Muş province, significantly differed by according to the variables such as gender, whether or not they have inclusive student and whether they got training of inclusive education or not and didn't differ by acoording to the other variables in the discussed study were found. As a result of the findings, the folowing suggestions have been made: Primary School teachers should be informed about inclusive education. Inclusive education shoul not be carried out when the physical conditions of school and class are not suitable. First of all, conditions should be improved and then the students who need special interest should be integrated. Since inclusive education forces both the teacher and the students in the multigrade classes, inclusive education shoul not be carried out in these classes. The Ministry of National Education should increase the support services for the teachers who provides inclusion education. Part-time inclusive practices should be expanded.