Ortaokul "Saf madde ve karışımlar" ünitesinin öğretiminde Jigsaw tekniği ve öğrenme sürecine etkililiği

Abstract

Bu çalışmanın amacı, fen bilimleri dersi ortaokul yedinci sınıf "Saf Madde Ve Karışımlar" ünitesine yönelik olarak geliştirilen işbirliğine dayalı Jigsaw etkinliklerinin öğrencilerin akademik başarıları, bilimsel süreç becerileri ve sosyal becerileri üzerindeki etkisini tespit etmektir. Jigsaw tekniği, öğrenciler arasında işbirliği geliştirmek ve kalıcı öğrenmeyi sağlamak için küçük karma grupların iki farklı biçimde birlikte çalışması yoluyla bilgileri birbirlerine öğretmeleri temelindeki grup etkinliklerine dayanan bir öğretim tekniğidir. Yapılandırmacılık eğitim anlayışını temel alan ve öğrenci merkezli uygulamalarla Jigsaw tekniği, geleneksel öğretim tekniklerindeki bireysellik ve rekabet yaklaşımlarını reddeden bir yapıya sahiptir. Bu teknikte farklı bilgi, beceri, yetenek ve öğrenme tarzları olan akranların bir araya gelerek uyum içinde çalışması; onların yaratıcılık, motivasyon ve iletişim becerileri ile özgüven ve sorumluluk duyguları kazanmalarına olanak sağlar. Araştırmanın bağımsız değişkeni İşbirliğine dayalı Jigsaw öğretim tekniği, bağımlı değişkenleri ise akademik başarı, bilimsel süreç becerileri ve sosyal becerilerdir. Araştırma ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel yöntem kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın evrenini 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Amasya ilinde öğrenim gören 7. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklemini ise, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Amasya ili Göynücek ilçesinde bir ortaokulun 7. sınıfına devam etmekte olan 40 öğrenci oluşturmaktadır. 'Saf Madde Ve Karışımlar' ünitesi konu ve kavramları kapsamında Jigsaw tekniğine dayalı ders planı ve etkinlikler geliştirilmiştir. Uygulama haftada 4 ders saati olacak şekilde 36 ders saati ve 9 haftalık süre içerisinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak; "Saf Madde Ve Karışımlar Ünitesi Başarı Testi (SMVKÜBT), "İlköğretim Öğrencilerine Yönelik Bilimsel Süreç Becerileri Ölçeği (İÖYBSBÖ) ve "Sosyal Beceri Ölçeği (SBÖ) kullanılmıştır. Ayrıca öğrencilerin Jigsaw uygulamalarına ilişkin düşüncelerini belirlemek amacıyla Jigsaw Görüş Ölçeği (JGÖ) uygulama sonrasında deney grubu öğrencilerine uygulanmıştır. SMVKÜBT ve İÖYBSBÖ veri toplama araçlarından elde edilen ön test son test puanların analizinde deney ve kontrol grubu öğrencileri için bağımsız örneklemler t testi kullanılmıştır. SBÖ için deney ve kontrol grubu ön test verilerinin analizinde ilişkisiz gruplar t testi analizi gerçekleştirilmiş ve ANCOVA analizi yapılmıştır. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda elde edilen verilere göre; deney ve kontrol gruplarının SMVKÜBT ve İÖYBSBÖ ön test puanları arasında anlamlı bir fark bulunmadığı fakat grupların SMVKÜBT ve İÖYBSBÖ son test puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir farkın olduğu belirlenmiştir. Bu durumda grupların uygulamanın başında akademik başarı ve bilimsel süreç becerileri bakımından denk oldukları, uygulamadan sonra Jigsaw tekniğinin öğrencilerin akademik başarılarını ve bilimsel süreç becerilerini etkili bir şekilde arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin SBÖ ön test puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. Deney grubunun tamamının kız öğrencilerden oluşması ve kız öğrencilerin iletişim kabiliyetlerinin daha fazla olması bu durumun nedeni olarak düşünülmüştür. Gruplar arasındaki bu farklılık göz önüne alınarak son test puanları ANCOVA analizi ile düzeltilmiş ve karşılaştırmalar buna göre yapılmıştır. Deney ve kontrol grupları SBÖ son test puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark belirlenmiştir. Bu durum Jigsaw tekniğinin öğrencilerin sosyal becerileri üzerine olumlu etki ettiğini göstermektedir. Araştırma sonunda; Jigsaw tekniğine yönelik yapılan öğretimin fen bilimleri dersinde öğrencilerin akademik başarıları, bilimsel süreç becerileri ve sosyal becerilerinin gelişimi üzerine olumlu katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğrencilerin JGÖ'ne ilişkin olumlu görüşlere sahip oldukları anlaşılmıştır. Fen öğretiminde etkili olduğu tespit edilen bu uygulamanın farklı kademeler, farklı sınıf seviyeleri ve üniteler için de yapılabileceği düşünülmekte ve önerilmektedir.

The aim of this study is to determine the effect of the Collaborative Jigsaw activities developed for the ''Pure Substance and Mixtures'' unit in 7th grade secondary school science class on students' academic achievements, scientific process skills, and social skills. Collaborative Jigsaw technique is a teaching technique based on group activities by teaching information to each other with small mixed group working together in two different ways in order to develop collaboration between students and ensures permanent learning. The Collaborative Jigsaw Technique based on constructivist education philosophy and student centered education approach has a structure that rejects individuality and competition approaches in traditional teaching techniques. In this technique, peers with different knowledge, skills, abilities, and learning styles come together and work in harmony; it enables them to gain feelings of self confidence and responsibility with their creativity, motivation, and communication skills. The independent variable of the research is Jigsaw teaching technique based on collaboration, and the dependent variables are academic achievements, scientific process skills, and social skills. The research was carried out by using the semi-experimental method with the pre-test – post-test control group. The universe of the study is 7th grade students studying in Amasya province in 2018-2019 academic year. The sample consists of 7th grade students studying in a secondary school in Göynücek in Amasya province in 2018-2019 academic year. Lesson plans and activities based on Jigsaw technique were developed. The application was performed in 36 hours, 4 hours a week in 9 weeks. ''Pure Substance and Mixtures Unit Achievement Test (SMVKÜBT)'', ''Scientific Process Skills Scale for Primary School Students (İÖYBSBÖ)'', and ''Social Skills Scale (SBÖ)'' were used in the scope of the technique. Besides, in order to determine students' thoughts on Jigsaw practices, ''Jigsaw Opinions Scale (JGÖ) '' was applied to experimental group students, then the implementation Independent samples t test was used for the experimental and control group students in the analysis of the pre-test post-test scores obtained from the SMVKÜBT and the İÖYBSBÖ data collection tools. In the analysis of the experimental and the control group pre-test data for SBÖ, unrelated groups t test analysis was performed and ANCOVA analysis was performed. According to the data obtained as a result of the statistical analysis; it was determined that there was no significant difference between the SMVKÜBT and the İÖYBSBÖ pre-test scores of experimental and control groups, but there was a significant difference in favor of the experimental group between the SMVKÜBT and the İÖYBSBÖ post-test scores. In this case, it was concluded that the groups were equivalent in terms of academic achievements and scientific process at the beginning of the implementation; and that Jigsaw technique effectively increased the students' academic achievent and scientific process skills after the implementation. A significant difference was found in favor of the experimental groups between the pre-test scores of the students in the experimental and control group. It was considered as the reason for this situation that the entire experimental group consisted of female students, and the communication skills of the female students were generally higher. Considering this difference between the groups, pre-test scores were corrected with ANCOVA analysis and comparisons were made accordingly. A asignificant difference has been determined between the experimental and control groups SBÖ of the aveage post-test scores. This situation shows that Collaborative Jigsaw technique has a positive effect on students' social skills. At the end of the research; it has been concluded that the teaching on Collaborative Jigsaw Technique contributed positively to students' academic achievements, scientific process skills, and the development of social skills in science class. In addition, it was determined that the students had positive opinions about technique in general from their responses to JGÖ. This practice, which has been found effective in teaching science, is thought to be made and recommended for different levels and units.