Bahadır Yenişehirlioğlu'nun Romanlarında Yapı ve İzlek

Abstract

Toplumsal ve ferdi meselelere açıklık getirmeyi, insan yaşamının çıkmazlarını dile getirerek toplumsal farkındalık oluşturmayı kendine dert edinen Bahadır Yenişehirlioğlu, sanatı bu yolda en etkin bir araç olarak görmüş ve eserlerini bu minval üzerine kurmuştur. "Yara açan değil, yara saran" olmayı kendine felsefe edinen yazar, romanlarının izleksel zeminini de bu söylem üzerine oturtmuştur. Türkiye tarihinin yakın dönem siyasi meselelerini romanlarının arka planına yerleştiren yazar, ön planda; beşeri ve ilahi aşk, ölüm, benlik arayışı, iyilik-kötülük, hastalık, savaş, vatan sevgisi, şehadet, ihanet, başkaldırı, baskı, yalnızlık gibi tematik kavramlara yer vermiştir. Roman başkişilerini, gündelik hayatın sıradan insanlarından seçen Bahadır Yenişehirlioğlu, ferdi meseleler üzerine eğilir. Bireyin ruhsal bunalımları, çatışmaları, yalnızlığı, çıkmazları romanların temel izlekleridir. Tasavvufi söylemlerin de ağırlıkta olduğu romanlarda tüm düğümler öze inişle çözülür. Romanlarda ferdi meselelerin yanı sıra toplumsal ve siyasi meselelere de ağırlıklı olarak yer verilir. Romanlarda yer alan bu meselelerin temel açıklayıcısı yazarın özyaşam öyküsüdür. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi'nde ailesinin sancılı süreç yaşaması, sonrasında yaşadığı ruhsal bunalımlar ve arayışlar yazarın kurgu dünyasının etkin tetikleyicileri konumuna gelir. Kendi yaşam öyküsünü kurgulayarak girdiği edebiyat dünyasında milliyetçi fikirlerinin de tesiriyle mensubu bulunduğu milletin kanayan yaralarına da değinir. Dış dünyanın gerçeklerini yeniden kurgulayarak geçmişin yaşanmışlıklarına hayat veren Bahadır Yenişehirlioğlu, romanlarındaki gerçeklik algısının hissedilir olmasını önemser ve yapı unsurlarını bu doğrultuda şekillendirir. Romanlarda ön plana çıkan mekânlar, içinde doğup büyüdüğümüz semtlerin yansıtılmış halidir. Romanın, olmazsa olmazı konumundaki vaka halkaları, geçmişten geleceğe tekrarı yaşanılan meselelerdir. Zamansal söylemler nesnel zamanın temsilcileri niteliğindedir. Roman kişileri ise kurgusal görünümleriyle var olsalar da dış dünyada karşılaşılması olası kişilerdir. Bu çalışmada, Bahadır Yenişehirlioğlu'nun kaleme aldığı ilk sekiz romanı "Romanlarda yapı ve izlek" ana başlığı altında, birtakım alt başlıklara ayrılarak incelenmiştir. Romanlardaki yapı unsurları ve tematik kavramlar her roman için ayrı ayrı ele alınarak yazar ve vermek istediği mesajlar hakkında tespitler yapılmıştır. Çalışma, Bahadır Yenişehirlioğlu'nun romanlarında vurguladığı mesajların oluşum aşamasında bir araya gelen unsurların etkinliğini ortaya çıkarması açısından önem arz etmektedir.

Bahadır Yenişehirlioğlu, who was concerned about clarifying social and individual issues and raising social awareness by expressing the dilemmas of human life, saw art as the most effective way in this way and built his works on this basis. The writer, who has adopted the philosophy of being "one that heals not wounds", has also based his novels on this discourse. Turkey's near-term historical novel writer into the background of political issues, in the foreground; It includes thematic concepts such as human and divine love, death, self-seeking, good-evil, illness, war, patriotism, martyrdom, betrayal, rebellion, oppression and loneliness. Bahadır Yenişehirlioğlu, who chooses the novel protagonists from the ordinary people of daily life, deals with individual issues. The spiritual crises, conflicts, loneliness and dilemmas of the individual are the basic themes of the novels. In novels where Sufi discourses are also dominant, all knots are resolved by going to the core. In addition to individual issues, social and political issues are also heavily featured in the novels. The basic explanation of these issues in the novels is the author's autobiography. The painful process of his family during the coup of September 12, 1980, the psychological crises and searches he went through afterwards become effective triggers of the writer's fictional world. He also touches upon the bleeding wounds of the nation to which he is a member, with the influence of his nationalist ideas in the world of literature, which he entered by fictionalizing his own life story. Bahadır Yenişehirlioğlu, who gives life to the experiences of the past by reconstructing the realities of the external world, cares about the perception of reality in his novels and shapes the building elements accordingly. The prominent spaces in the novels are the reflections of the districts in which we were born and grew up. Case rings, which are indispensable for the novel, are issues that are repeated from the past to the future. Temporal discourses are the representatives of objective time. Novels, on the other hand, are likely to be encountered in the outside world even though they exist with their fictional appearance. In this study, the first eight novels written by Bahadır Yenişehirlioğlu were analyzed under the main title of "Structure and theme in the novels", by dividing them into some sub-titles. The structural elements and thematic concepts in the novels were handled separately for each novel, and determinations were made about the author and the messages he wanted to give. The study is important in terms of revealing the effectiveness of the elements that come together in the formation of the messages emphasized by Bahadır Yenişehirlioğlu in his.