Destekleme ve yetiştirme kurslarında görevli öğretmenlerin kurslara yönelik öz algı düzeylerinin incelenmesi (Ordu ili örneği)

Abstract

Bu çalışmada, 2016-2017 eğitim öğretim yılında Ordu İli merkez ve ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda çalışan destekleme ve yetiştirme kurslarında görevli öğretmenlerin kurslara yönelik öz algı düzeylerinin ölçeğin alt boyutları (sosyal olumsuzluk, akademik katkı, olumsuz öğrenci algısı, bireysel katkı) ile cinsiyet, yaş, hizmet süresi, okul türü ve okulun bulunduğu yere göre (yerleşim birimi) farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Araştırmada nicel araştırma yaklaşımlarından betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Veriler, Uğurlu ve Aylar (2017) tarafından geliştirmiş olan "Destekleme ve Yetiştirme Kurslarına Dönük Öğretmen Öz Algı Ölçeği"nin evrenden küme örneklem seçimi yöntemiyle belirlenen 416 öğretmene uygulanmasıyla elde edilmiştir. Söz konusu ölçek 36 madde ve 4 alt boyuttan oluşmaktadır. Araştırmanın alt problemlerini, destekleme ve yetiştirme kurslarında görevli öğretmenlerin kurslara yönelik öz algı düzeylerinin ölçeğin alt boyutları ile öğretmenlerin yaşlarına, cinsiyetlerine, meslekî kıdemlerine, görev yaptıkları okul türlerine, okulun bulunduğu yere göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği oluşturmaktadır. Veriler bilgisayar paket programlarından SPSS kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada öğretmenlerin destekleme ve yetiştirme kurslarına ilişkin öz algılarının "Katılıyorum" düzeyinde olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin öz algı düzeylerinin en yüksek olduğu boyut akademik katkı, en düşük olduğu boyut ise sosyal olumsuzluk olduğu görülmüştür. Cinsiyet değişkenine göre kadın öğretmenlerin erkek öğretmenlere göre daha yüksek öz algı düzeylerine sahip olduğu tespit edilmiştir. Genel olarak öğretmenlerin destekleme ve yetiştirme kurslarına dönük öz algı düzeylerinde cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılaşma tespit edilmemiştir. Meslekî kıdem değişkenine göre öz algı düzeyleri en yüksek olan grubun 1-5 yıl arası kıdeme sahip olan öğretmenler, en düşük grubun ise 21 yıl ve üzeri kıdeme sahip öğretmenler olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte araştırmaya katılan öğretmenlerin destekleme ve yetiştirme kurslarına dönük öz algı düzeylerinin meslekî kıdem değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Aynı şekilde yaş değişkenine göre de anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin görev yaptıkları okul türü ile destekleme ve yetiştirme kurslarına dönük öz algı düzeyleri arasında akademik katkı ve bireysel katkı boyutlarında anlamlı bir farklılaşma tespit edilmemiştir. Ancak sosyal olumsuzluk boyutunda ortaokul değişkeni lehine, olumsuz öğrenci algısı boyutunda ise lise değişkeni lehine anlamlı bir farklılık oluştuğu görülmüştür. Öğretmenlerin görev yaptıkları yerleşim birimlerine göre akademik katkı, olumsuz öğrenci algısı ve bireysel katkı boyutlarında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Ancak sosyal olumsuzluk boyutunda ilçeler lehine anlamlı bir farklılık görülmüştür. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre bazı öneriler getirilmiştir.

In this study, self-perceptions of teachers who take part in supportive and educative courses and who work at schools of Ministry of National Education in 2016-2017 Educational Year in Ordu and its districts have been examined whether it differs or not according to the scale's sub-dimensions (social negativity, academic contribution, unfavorable student perception, personal contribution) and to the variables of gender, age, personal experiences, school type and school's place. In this study, descriptive survey model is used of all quantitative research approaches. Data has been gained to by implementing "Supportive and Educative Courses Teacher Self-perception Scale" developed by Uğurlu and Aylar (2017) to 416 teachers with the method of cluster sampling. Mentioned scale consists of 36 items and 4 sub-dimensions. Whether there is a meaningful difference or not in the self-perceptions of teachers who take part in Supportive and Educative Courses according to teachers' ages, genders, personal experiences, school types that they serve, school's place and sub-dimensions of the scale constitutes the sub-problems of the research. Data is analyzed by using SPSS computer packet program. In the research, it has been defined that teachers have "I agree" level of self-perceptions to the Supportive and Educative Courses. The highest level of teachers' self-perceptions is academic contribution while the lowest level is social negativity. According to gender variable, it has been diagnosed that women teachers have higher self-perception levels than men teachers. Generally there is no meaningful difference diagnosed according to gender variable regarding the self-perception levels of teachers to Supportive and Educative Courses. According to the teachers' personal experiences variable, it has been identified that group of teachers of 1-5 years personal experiences have the highest level of self-perceptions while the group of teachers of 21 years and above personal experiences have the lowest level of self-perceptions. In addition to this, it has been determined that self-perception levels of the participant teachers to the supportive and educative courses show no meaningful difference. Likewise, it has been identified that there is no meaningful difference either according to the age variable. No meaningful difference has been diagnosed between the participant teachers' school types variable and their self-perception levels to the supportive and educative courses in the dimensions of academic contribution and personal contribution. However, in social negativity dimension, there is a meaningful difference in favor of Middle School and in unfavorable student perception there is a meaningful difference in favor of High School. According to the teachers' school places of serving, there is no meaningful difference diagnosed statistically in the dimensions of academic contribution, unfavorable student perception and personal contribution. But in social negativity dimension, it has been seen that there is a meaningful difference in districts' favor. According to the results obtained from the research, some suggestions have been made.