Contributions of the ethnobotanical ınvestigation carried out ın Amasya dıstrıct of Turkey (Amasya-Center, Bağlarüstü, Boğaköy and Vermiş villages; Yassıçal and Ziyaret towns)

Abstract

Bu çalışmada Türkiye’nin Amasya yöresinde (Amasya-Merkez, Bağlarüstü, Boğaköy ve Vermiş Köyleri, Yassıçal ve Ziyaret Kasabaları) daha önce yapılmış olan bir etnobotanik alan araştırması değerlendirilmiştir. Amasya merkez ilçe, Bağlarüstü, Boğaköy ve Vermiş köyleri; Yassıçal ve Ziyaret beldelerinde halkın değişik alanlardaki bitki bilgisini belirlemeye yönelik etnobotanik çalışmaları, Eylül 2004 - Mart 2006 tarihleri arasında Türkiye Bilimler Akademisinin (TÜBA) destekleriyle sürdürülmüştür. 2 kişilik bir ekiple aralıklı olarak toplam 30 gün (20 gün köylerde ve beldelerde, 10 gün merkez ilçede) çalışılmış, 50 kaynak kişi ile görüşülmüş, 350 bitki örneği toplanmıştır. Bu örneklerden 12’si Türkiye’ye endemik olmak üzere toplam 257 takson belirlenmiştir. Özellikle gıda bitkileri ile tıbbi bitkiler arasında bazı örtüşen türler olmakla birlikte 127 gıda, 93 ilaç, 12 yakacak, 16 yem, 60 el sanatları alanındaki kullanımın yanı sıra 49 bitki türünün de farklı alanlarda yararlı oldukları saptanmıştır. Alandan farklı bitki kullanımlarına ilişkin 407 kullanım biçimi (reçetesi) derlenmiştir. Elde edilen bulgular Türkiye Bilimler Akademisinin Türkiye Kültür Envanteri Projesi kapsamındaki “Kültür-Kitap” veritabanına da aktarılmıştır. Ayrıca, sonuçlar TÜBA Kültür Envanteri Dergisinde bir rapor halinde yayımlanmıştır ki şu anki çalışma ile bahsedilen raporun sonuçları tartışılarak değerlendirilmiş ve bu raporun sonuçlarına birtakım katkılarda bulunulmuştur.

In this study a field investigation done before in Amasya - Turkey (Amasya-Center, Bağlarüstü, Boğaköy and Vermiş villages; Yassıçal and Ziyaret towns) was evaluated. The aim of the ethnobotany research carried out between September 2004 and March 2006 was to determine the knowledge on plants for various purposes in Turkey (Black Sea Region / Amasya-Center, Bağlarüstü, Boğaköy and Vermiş villages; Yassıçal and Ziyaret towns) with the support of the Turkish Academy of Sciences (TUBA). A team of 2 worked periodically for total 30 days (20 days in villages and towns, 10 days in Amasya-Center). During this period 50 local people were interviewed and 350 plant samples were collected. 12 of these endemic to Turkey and total 257 taxa were determined. Although there were some overlapping uses (especially between food and medicinal plants) 127 plants were used for food, 93 for medicinal purpose, 12 as fuel, 16 as animal feed and 60 for hand-crafts, as well as 49 plant species useful for diverse purposes. From the area 407 recipes were collected for diverse uses. The obtained data were transferred into the database of “Kültür-Kitap” programme of the Turkish Academy of Science (TUBA) Turkey’s Cultural Inventory Project. Furthermore, the results were published as a report in the TUBA Cultural Inventory Journal. The results in the mentioned report were discussed and evaluated in the current study and some new ethnobotany data have been put forward.