SOSYAL BİLGİLER 6 VE 7. SINIF DERS KİTAPLARINDA ÇEVRESEL DETERMİNİZM

Abstract

Coğrafya insan-çevre ilişkilerini açıklamak için öne sürülen önemli fikirlerden biri çevresel determinizmdir. Bu araştırmada Sosyal Bilgiler ders kitaplarında çevresel determinizme ait unsurların yer alıp almadığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Çalışma grubunu, Sosyal Bilgiler 6. ve 7. sınıf ders kitaplarının oluşturduğu araştırmanın verileri, nitel araştırma desenlerinden doküman incelemesi tekniği ile toplanmıştır. Araştırma sonucunda. 6. sınıf ders kitabı Yeryüzünde Yaşam ünitesinde coğrafyanın sadece doğal şartları değil; sanayi ve ticaret gibi beşerî faaliyetleri de etkilediğine dair ifadeler tespit edilmiştir. 7. Sınıf ders kitabında insanın beşerî faaliyetleri kapsamındaki nüfus ve yerleşmenin doğa olaylarının belirleyiciliği tarafından şekillendirildiğine dair bilgilerin yer aldığı görülmüştür. Son olarak araştırmada ders kitaplarının, bilim ve teknoloji alanındaki çağdaş gelişmeler ile uyumlu hale gelmesi için çevresel determinizm görüşüne ait unsurlardan arındırılmasına dair önerilere yer verilmiştir.