Futbol taraftar kitlesinin fanatiklik ve siber zorbalık düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, futbol taraftar kitlesinin fanatiklik ve siber zorbalık düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesini amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2023–2024 futbol sezonunda yer alan Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş, Trabzonspor takımlarını destekleyen futbol seyircileri oluşturmakta olup, örneklem grubu 390 takım taraftarı kapsamındadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak "Futbol Taraftarı Fanatiklik Ölçeği" ve "Spor Seyircisinin Siber Zorbalık Davranışları Ölçeği" kullanılmıştır. Tüm istatistiksel hesaplamalar SPSS 26.0 V istatistik paket programda yapılmıştır. Çalışmada, eğitim durumu ve takım tutma sebebine göre bireylerin futbol taraftarı fanatiklik ve siber zorbalık davranış ölçek toplam puan ve alt boyut toplam puanları arasında istatistiki olarak anlamlı farklılık tespit edilmemiştir. Öte yandan cinsiyet, yaş, medeni durum, gelir düzeyi, maçları takip etme durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada, erkeklerin kadınlara göre hem fanatiklik seviyelerinin hem de zorbalık davranışı puanlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Taraftar grubunda yaş arttıkça siber zorbalık azalırken; fanatiklik düzeyinde aynı şekilde azalma olduğu belirlenmiştir. Bunun yanı sıra yüksek gelire sahip olan bireylerin fanatiklik seviyeleri ve zorbalık seviyelerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Maçları stadyumdan takip eden taraftar kitlesinin fanatiklik düzeylerinin en yüksek olduğu belirlenirken; stadyum, bilgisayar ve tabletten takip eden kitlenin ise siber zorbalık davranış düzeylerinin en yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İlaveten X'i kullanan taraftar kitlesinin siber zorbalık davranış düzeylerinin en yüksek olduğu belirlenirken; Facebook kullanıcıların ise en düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Tüm bu bilgiler ışığında genç taraftarlar için siber zorbalık konusundaki farkındalığı artıracak eğitimler ve seminerler verilebilir. Siber zorbalık davranış düzeylerinin yüksek olduğu X kullanıcılarına yönelik, sosyal medyada nezaket ve empatiyi teşvik eden kampanyalar düzenlenebilir. Bu kapsamda çalışma yürütecek olan araştırmacıların daha derinlemesine bilgi edinmek amacıyla karma çalışmalar yürütmesi önerilebilir.

This study aims to examine the relationship between fanaticism and cyberbullying levels among football fans. For this purpose, the relational survey model, one of the quantitative research methods, was used in the study. The population of the research consists of football spectators supporting the Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş, and Trabzonspor teams during the 2023–2024 football season, and the sample group includes 390 team supporters. The "Football Fanaticism Scale" and the "Sports Spectator Cyberbullying Behaviour Scale" were used as data collection tools in the research. All statistical calculations were performed using the SPSS 26.0 V statistical package program. In the study, no statistically significant differences were found between the total scores and sub-dimension total scores of the football fanaticism and cyberbullying behaviour scales according to education level and reason for supporting a team. On the other hand, statistically significant differences were found according to gender, age, marital status, income level, and following matches. It was determined that men have higher levels of fanaticism and bullying behaviour scores compared to women. While cyberbullying decreases as age increases among the fan group, fanaticism levels also decrease in the same manner. Additionally, individuals with higher incomes were found to have higher levels of fanaticism and bullying. The highest levels of fanaticism were found among fans who follow matches from the stadium, while those who follow matches from the stadium, computer, and tablet had the highest levels of cyberbullying behaviour. Furthermore, it was found that fans using platform X had the highest levels of cyberbullying behaviour, while Facebook users had the lowest levels. In light of all this information, training and seminars to increase awareness about cyberbullying can be provided for young fans. Campaigns promoting kindness and empathy on social media can be organized for X users, who exhibit high levels of cyberbullying behaviour. It is recommended that researchers conducting studies in this context use mixed methods to gain more in-depth information.