COVID-19 Pandemisinin Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezleri Hizmetlerinin Kullanımına Etkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışma COVID-19 pandemisinin Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) hizmetlerinin kullanımı üzerindeki etkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Retrospektif kohort tipinde betimleyici olarak yürütülen bu araştırmada, 2017-2020 yıllarında 1 Ocak-31 Aralık tarihleri ile 1 Ocak-1 Ekim 2021 tarihleri arasında bir ilin Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri’ne yapılan toplam 52.955 hasta başvuru kaydı incelenmiştir. Çalışma kapsamında elde edilen veriler frekans ve yüzde ile ifade edilmiştir. Bulgular: Çalışmada 2020 yılındaki mamografi tarama sayısının önceki üç yıla kıyasla (2017, 2018, 2019) sırasıyla %70.4, %59.1, %68.8 oranında; HPV-Pap smear tarama sayısının %75.8, %68.8, %65.8 oranında; kolorektal tarama sayısının ise sırasıyla %46.1, %81.9 ve %72.2 oranında düştüğü saptanmıştır. Sonuç: Bu araştırmada KETEM hizmetleri kapsamında sunulan mamografi, HPV-Pap smear ve kolorektal taramalarının pandemi sürecini kapsayan 2020 ve 2021 yıllarında önceki yıllara nazaran önemli düzeylerde azaldığı belirlenmiştir. Başvuru sayısındaki azalmaya bağlı olarak erken dönemde tespit edilemeyen kanserlerin ilerleyen yıllarda kanser mortalitesinde önemli bir artışa neden olacağı ön görülmektedir. Bu doğrultuda özellikle risk grubunda yer alan bireyler başta olmak üzere toplumun kanser tarama hizmetlerine başvurularını ertelememeleri, gerekli pandemi tedbirlerini alarak vakit kaybetmeden başvurularını gerçekleştirmeleri konusunda bilgilendirilmesi ve bu duruma yönelik farkındalıklarının geliştirilmesi önerilmektedir.