Ekolojik sürdürülebilirlik kavramının 3B gölge analizi tekniği ile irdelenmesi: Amasya Üniversitesi Hâkimiyet Yerleşkesi örneği

Abstract

Çalışmada; küçük ölçekte kent modeli olarak değerlendirilen üniversite yerleşkesi ele alınarak Amasya ili Merkez ilçe sınırları içerisinde yer alan Amasya Üniversitesi Hâkimiyet Yerleşkesi çalışma alanı olarak seçilmiştir. Çalışmanın amacı Hâkimiyet Yerleşkesi’nde yer alan eğitim ve idari binaların yeşil alanlar üzerinde oluşturdukları gölge süresi uzunlukları doğrultusunda yerleşke yeşil alanlarında kullanılan bitkilerin ışık-gölge-su isteklerine göre bitki tür seçiminin doğru olup olmadığını tespit ederek yerleşkelerin ekolojik sürdürülebilirliğe ve kent ekosistemine olan katkısını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda öncelikle literatür taraması ile arazi çalışması yapılarak yerleşkede bulunan bitki türleri tespit edilerek farklı açılardan fotoğraf çekimi yapılmıştır. Hâkimiyet Yerleşkesi’nde bulunan 3 eğitim binası ve 3 idari bina CityEngine yazılımı kullanılarak, prosedürel modelleme teknikleriyle 3 boyutlu (3B) olarak modellenmiştir. 3B Kampüs modeli, Sketchup Pro 2019 programına aktarılarak, yılın farklı aylarına göre 3B gölge analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgular ışığında Hâkimiyet Yerleşkesi’ndeki binaların oluşturduğu gölge sürelerinin Aralık ve Ocak aylarında daha fazla, Haziran ve Temmuz aylarında ise daha az olduğu görülmektedir. Yerleşkenin 392-400 m. ile 410-420 m. kotları arasında yerleşke sınırlarında yer alan her dem yeşil ağaç ve ağaççıklar ile çalı gruplarının binaların oluşturduğu gölgeden olumsuz etkilenmediği, 400-410 m. kot aralığında bina yakın çevrelerinde yer alan yaprağını döken ağaç ve ağaççık bitki türleri ile çalı gruplarının ise bu durumdan olumsuz etkilendiği belirlenmiştir. Bulgular dâhilinde yerleşkenin ekolojik sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.